تحریر نو - حق یک هنرمند است که سیاهی‌های جامعه را نشان بدهد

حق یک هنرمند است که سیاهی‌های جامعه را نشان بدهد

دومین قسمت از برنامه سینما دو شب گذشته پنج شنبه ۱۸ آذرماه با حضور علیرضا رئیسیان ، جواد طوسی ، مریم اسمی خانی ، دکتر عارف و با اجرای محمد خزاعی از شبکه دوم پخش شد.

دومین قسمت از برنامه سینما دو شب گذشته پنج شنبه ۱۸ آذرماه با حضور علیرضا رئیسیان ، جواد طوسی ، مریم اسمی خانی ، دکتر عارف و با اجرای محمد خزاعی از شبکه دوم پخش شد.

به گزارش تحریرنو ؛ محمد خزاعی مجری و کارشناس برنامه در ابتدای این برنامه با طرح پرسش‌هایی همچون اینکه چرا برخی فیلمسازان با اجتماع ارتباط ندارند؟ یک فیلم ساز چه میزان باید از شرایط اجتماعی شناخت داشته باشد؟ آیا سینمای اجتماعی باید راهکار ایجاد کند؟ ‌گفت: حرف‌هایی که در این برنامه و حتی فیلم‌های اجتماعی مطرح می‌شود از سر دلسوزی است و سیاه‌نمایی نیست. مسئولان باید فیلم‌های سینمای ایران را در طول سال و در جشنواره فیلم فجر تماشا کنند تا آسیب‌ها را ببینند و بعد بر اساس آن برنامه‌ریزی کنند.
وی ادامه داد: نباید به هنرمند و هنر به عنوان یک آسیب نگاه کرد بلکه هنرمند فردی است که دلسوزانه مشکلات را می‌بیند و اثرگذار است.

وی با اشاره به اینکه سعی می‌کند آدم اجتماعی باشد ، گفت: من به ذات و به لحاظ شخصیتی آدم گوشه‌گیری هستم اما تلاش دارم با حضور در فعالیت‌های صنفی و سایر فعالیت‌ها در جامعه حضور داشته باشم زیرا معتقدم اینکه یک فیلمساز گوشه‌گیر باشد خوب نیست بلکه باید در درون اجتماع خود باشد و موضوعات را از درون جامعه بیرون بکشد.

وی ادامه داد: سینا یک رسانه خاصی است که آداب خاصی دارد و باید با آداب خودش با آن برخورد کرد تلاش من همیشه ا ین بوده که از بعد رسانه‌ای در سینما عبور کنم و با زبان هنر حرف بزنم.

وی ادامه داد: من معتقدم چگونه گفتن مهم‌تر از چه حرفی زدن است و ما برای گفتن حرف درست در سینما باید زبان و اصول سینما را یاد بگیریم.

کارگردان فیلم دوران عاشقی با اشاره به اینکه فیلم اجتماعی باید توسط فیلم سازی ساخته شود که با جامعه خود در ارتباط است ، گفت: تا زمانی که یک فیلم یک نمای کلی از جامعه مشخص نشان ندهد و معلوم نشود که زمان و مکان فیلم کجاست طبیعتا نمی‌تواند شناخت خوبی به ما بدهد.

رئیسیان در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه شما گفته بودید فیلمسازان جوان وارد سینمای اجتماعی نشوند، گفت: من نگفتم وارد این عرصه نشود بلکه گفتم احتیاط کند زیرا ساخت فیلم در حوزه اجتماعی نیاز به یک اندیشه و شناخت درست و کامل دارد و اگر این مساله درست شکل نگرفته باشد فیلم به ضد حرفی که می‌خواهد بزند تبدیل می‌شود از طرف دیگر منظور من از جوانی پختگی بود.

وی ادامه داد: امروز ما هنرمندان و فیلمسازان جوانی را می‌شناسیم که هم به مسائل اجتماعی آشنا هستند و هم زبان سینما را می‌دانند به طور مثال سعید روستایی کارگردان فیلم ابد و یک روز از این دسته است.

رئیسیان ادامه داد: حق یک هنرمند است که سیاهی‌های جامعه را نشان بدهد و سیاهی‌ها را ببیند اما باید در پایان فیلم خود یک شمع در ذهن من مخاطب روشن بگذارد البته منظور من این نیست که حتما پایان فیلم خوش باشد.

کارگردان فیلم چهل سالگی با اشاره به اینکه همه ما آئینه جامعه خود هستیم ، گفت: تمامی افراد یک جامعه آئینه جامعه خودشان هستند اما همه ابزار و هنر گفتن را ندارند و این سینماگر است که فقط این ابزار را در اختیار دارد به همین دلیل اگر فقط کدورت ها را نشان بدهد و تلاش کند که بگوید همه حقیقت همین است درست نیست.

وی ادامه داد: حقیقت امر متکثری است و همه آن در نزد یک نفر نیست بر این اساس نمی‌توانیم بگوییم که آنچه که یک فیلمساز در فیلم خود نشان می‌دهد همه حقیقت است.

رئیسیان افزود: اینکه ما بر اساس نگاه شخصی خود در فیلم مثلا بگوییم مشکل جامعه فقر است و یا مشکل جامعه اختلافات خانوادگی است مسائل حل نمی‌شود بلکه شاید فقط کمی ذهن خود ما آرام بگیرد.

وی افزود: من فیلمساز و همه کسانی که از رسانه و سینما استفاده می‌کنیم نباید یک مساله را به کل جامعه تعمیم بدهیم بلکه باید متعهد باشیم و به فکر امنیت روانی جامعه باشیم.

وی با اشاره به اینکه ساخت فیلم اجتماعی درباره معضلات جامعه نیاز به مطالعه دارد، گفت: من هنگام ساخت فیلم دوران عاشقی درباره قتل‌های ناموسی مطالعه کردم و حتی در قوه قضائیه پرونده‌های مختلفی را خواندم و دنبال دلایل این اتفاق می‌گشتم و می‌خواستم بدانم که چه مسائلی باعث می‌شود که جامعه دچار این تعارفات شود.

وی با رد این مساله که گفتن حرف شعاری در فیلم همیشه غلط نیست، افزود: در فیلم دوران عاشقی شخصیت پرویز پورحسینی حرف‌های مصلحانه‌ای می‌زند گروهی گفتند که وی بسیار شعاری حرف می‌زند اما این مساله را ایراد نمی‌دانم زیرا معتقدم حرف‌های مصلحانه را با اشاره نمی‌شود زد بلکه باید شعاری و مستقیم گفت.

کارگردان فیلم پرونده هاوانا با اشاره به تاثیر مستقیم مسائل اقتصادی بر روی جامعه گفت: وقتی ساختار اقتصادی بیمار است و رانت وجود دارد هر اتفاقی در جامعه ممکن است امروز میزان آمار فسادهای اقتصادی آنقدر زیاد شده که بزرگی اعدادنیز امری طبیعی شده است و حتی برای بسیاری از افراد بی‌معنا شده است و این مساله کاملا بر روی امنیت روانی جامعه تاثیر گذاشته است و به هیچ عنوان مشکلات اقتصادی از ناهنجاری‌های جامعه جدا نیستند و بر روی هم تاثیر می‌گذارند.

وی با اشاره به محتوای فیلم دوران عاشقی گفت: اصلیترین مساله برای ما عشق است و اصلی ترین مساله در جهان عشق است و این گزاره از ابتدای خلقت وجود داشته و مسائلی دیگر همچون جنسیت بعد از آن قرار می‌گیرد.

جواد طوسی منتقد این هفته برنامه نیز گفت: فیلمساز حتما باید زبان‌شناس و زمان شناس باشد در حالی که برخی فیلمسازان ما که زمانی که خیلی پیشرو بودند مانند داریوش مهرجویی امروز فقط فیلم‌هایی می‌سازند که حدیث نفس است و قابل دفاع نیست.

طوسی با اشاره به اینکه فیلمساز باید طبقات اجتماعی را به خوبی بشناسد ، گفت:‌به طور مثال رئیسیان در فیلم دوران عاشقی این طبقه را خوب می‌شناسد و حتی بالاتر از رئالیسم عمل می‌کند و یا در فیلم چهل سالگی نیز طبقه متوسط به خوبی تعریف می‌شود اما نگاهی که وی به این طبقه دارد با نگاه اصغر فرهادی تفاوت دارد.

دکتر عارف، جامعه‌شناس نیز طی سخنانی گفت: امروز اگر سینمای ما در دنیا جایزه می‌گیرد به دلیل حرفی است که می‌زند و این زبان مشترک را پیدا کرده است من هر چند قبول دارم که سینماگر باید جامعه‌شناس باشد اما باید فراتر از جامعه‌شناس بودن انسان‌شناس باشد.

وی ادامه داد: متاسفانه برخی از سینماگران ما بدون توجه به وضعیت جامعه امروز ایده‌ها را از درون صندوق بیرون می‌آورند و با آن فیلم می‌سازد در حالی که سینماگر باید بدون هیچ دستوری نگاه کند که امروز جامعه چه نیازی دارد.

عارف با اشاره به اینکه سینما به فیلم‌های مختلف نیاز دارد ، گفت: شاید یک فیلمی در یک مقطعی به نمایش در بیاید و فقط فیلم طنز و خنده‌داری باشد و ما را بخنداند و حتی به فروشی بالا دست پیدا کند ولی چند سال بعد آن فیلم ارزشی نخواهد داشت زیرا فقط به نیاز لحظه‌ای جامعه که خندیدن است پاسخ داده است.

وی ادامه داد: فیلمی که بتواند ما و جامعه را به فکر و اندیشه فرو ببرد و باعث رشد شود ارزشمند است زیرا این فیلم‌ها فرهیختگی را گسترش می‌دهند.

مریم اسمی‌خانی ، کارگردان سینما نیز طی سخنانی گفت: آنچه که به طور مثال در فیلم دوران عاشقی دیده می‌شود نه تنها مشکل امروز و جوانان بلکه مشکل جامعه است که سال‌ها و در دهه‌های پیش نیز وجود داشته است.

برنامه سینمادو کاری از گروه نهادهای اجتماعی شبکه دو سیما است که کارگردانی آن را حمیدرضا معدنچی و تهیه کنندگی آنرا عباس یداللهی بر عهده دارد محمد خزاعی مجری و کارشناس برنامه و علی زادمهر مشاور رسانه ای است در هر قسمت از آن یک منتقد و یک جامعه شناس جدید حضور دارند.