بیست‌وهشتمین نشست سینما روایت با نمایش مستند "پنج دوربین شکسته" برگزار شد. این مستند که توسط یک فلسطینی به‌نام عماد برنادت ساخته شده‌است گزارشی از وقایع مربوط به یک بازه زمانی پنج‌ساله در فلسطین اشغالی را ارائه می‌دهد.

تحریرنو: عماد برنادت، کشاورزی فلسطینی است که با استفاده از دوربین‌های شخصی‌اش به‌ضبط یک‌سری تصاویر از درگیری‌های کرانه‌ی باختری پرداخته و سپس این تصاویر را با یک تدوین حرفه‌ای به اثری مستند بدل کرده است.

در نشست گپ‌و‌گفت این مستند علاوه بر رسول شادمانی (مجری نشست)، عباس کریمی (منتقد) و شفیع آقا‌محمدیان (سینماگر) هم حضور داشتند.

شادمانی به ذکر توضیحاتی درباره‌ی مستند "پنج دوربین شکسته" پرداخت و سپس از شفیع آقامحمدیان خواست درباره‌ی وجهه‌های جوششی تولید این مستند حرف بزند.

چه‌طور یک فلسطینی می‌تواند درون خاک فلسطین اشغالی مستند بسازد؟

آقامحمدیان با بیان این‌که کارهایی که برآمده از دل هستند بر دل هم می‌نشینند گفت: مستندهایی که تولید آن‌ها زمینه‌ی جوششی دارد طبیعی است که خیلی سریع مورد توجه مخاطبان قرار گیرند. صداوسیمای ما بارها و بارها مستندهایی را درباره‌ی اوضاع مردمان فلسطین پخش کرده‌است اما در میان این همه مستند، کاری که واقعا برآمده از دل مستندساز باشد کم است. در مورد آثاری که دلی ساخته‌شده‌اند هم‌تراز با تولید، دیده‌شدن است که اثر دارد.

وی ادامه داد: واقعا چند‌درصد مسلمانان جهان همین فیلم "پنج دوربین..." را می‌توانند ببینند؟ این یک واقعیت است که در کل جهان فقط این جمهوری‌اسلامی است که پای این فیلم‌ها ایستاده و باعث دیده شدن آن‌ها می‌شود.

آقا‌محمدیان سپس به طرح سؤالی درباره‌ی این مستند پرداخته و گفت: در کنار دیدن این مستند باید به این سوال هم پاسخ دهیم که چه‌طور یک فلسطینی می‌تواند درون خاک فلسطین اشغالی و در حضور سربازان رژیم صهیونیستی مستند بسازد؟ دلیل آشکار است. صهیونیست‌ها می‌خواهند این‌طور تداعی کنند که طرف‌دار دمکراسی هستند و برای همین تولید چنین مستندهایی را تحمل می‌کنند. از آن‌طرف آن‌ها بدشان نمی‌آید که حین ساخت این مستندها شرایطی فراهم شود برای ضبط تصاویری از خشونت فلسطینی‌ها که نمایش آن می‌تواند به‌نفع رژیم صهیونیستی باشد.

شفیع آقا‌محمدیان سپس به کم‌کاری دولت‌های کشورهای مسلمان اشاره‌ کرد و گفت: سران کشورهای اسلامی چنان در خواب خرگوشی فرورفته‌اند که حتی در کشورهای خود زمینه‌ی دیدن چنین فیلم‌هایی را فراهم نمی‌کنند و کار به‌جایی رسیده که کشته‌شدن روزانه‌ی فلسطینی‌ها توسط رژیم صهیونیستی حتی برای شیوخ عرب هم به امری عادی بدل شده‌‌است.

وی ادامه داد: باید برای نمایش چنین آثاری بستر لازم در کشورهای اسلامی فراهم شود تا در دنیای اسلام به تشریک دیدگاه درباره‌ی اوضاع فلسطین برسیم.

رسول شادمانی نیز با تایید سخنان آقا‌محمدیان بیان داشت: عدم اتحاد میان کشورهای اسلامی سبب‌ساز این شده‌است که اتفاقاتی ددمنشانه مرتب در منطقه رخ دهد. وظیفه‌ی سینما این است که در این زمینه روشن‌گری کند. اوضاع آن‌قدر عجیب‌و‌غریب شده‌است که "پنج دوربین شکسته" را خود صهیونیست‌ها برای اسکار می‌فرستند تا ژست دموکراسی بگیرند!

این مجری ادامه داد: سکانس‌های همین فیلم را هم که مرور می‌کنی به کم‌کاری سران کشورهای اسلامی در فرهنگ‌سازی مقاومت پی می‌بری. در جاهایی از فیلم یک انقلابی فلسطینی را در حالی می‌بینیم که تی‌شرتی با تصویر "چه‌ گوارا" به تنش است! واقعا چرا؟ چرا نباید یک انقلابی فلسطینی به‌جای پیراهنی منقش به تصویر "چه گوارا" پیراهنی منقش به تصویر امام خمینی (ره) تنش باشد؟ یعنی حتی نمی‌توانیم از چهره‌های ارزش‌مند خودمان برای منقش‌کردن پیراهن‌های‌مان استفاده کنیم؟

نیاز به همایشی برای شناخت فیلم‌های صهیونیستی

آقا‌محمدیان در ادامه‌ی بحث با اشاره به آثاری که صهیونیست‌ها برای طبیعی جلوه‌دادن اوضاع در فلسطین آن‌ها را تولید کرده‌اند بیان داشت: فیلم‌هایی که صهیونیست‌ها می‌سازند مرتبا بر این تاکید دارند که درگیری‌های میان فلسطین و رژیم صهیونیستی کاملا طبیعی است و فلسطینی‌ها در این درگیری محق نیستند. این فیلم‌ها نیاز به بررسی همه‌جانبه در کشورهای اسلامی دارد.

وی افزود: در کشورمان نیاز داریم به برگزاری همایشی برای شناخت فیلم‌های صهیونیستی، شناخت فیلم‌هایی که سعی دارند اذهان مردم جهان را نسبت به ظلم‌های صهیونیست‌ها بازگردانند. این فیلم‌ها باید شناخته شوند و درباره‌ی آن‌ها روشن‌گری صورت گیرد.

چرا صهیونیست‌ها فیلم را به اسکار فرستادند؟

عباس کریمی منتقد سینما در ادامه‌ی نشست اظهار داشت: مستند مورد نظر تصاویری دلی از خانواده‌ای را نشان می‌دهد که خود و اطرافیانش به‌طور کاملا مستقیم درگیر نسل‌کشی در کرانه‌ی باختری شده‌اند. البته نباید نقش تدوین‌گر کار را در تولید این کار فراموش کرد. این تدوین‌گر کاملا حرفه‌ای نشان داده و هوش‌مندانه فیلم را بر اساس مقاطع زمانی مرتبط با شکسته‌شدن دوربین‌های فیلم‌برداری شکل داده‌است.

وی ادامه داد: هرچه فیلم پیش می‌رود بازه زمانی مربوط به فیلم‌برداری کم‌تر می‌شود و این نشان‌دهنده‌ی آن است که دوربین در مدت‌زمانی کم‌تر توسط صهیونیست‌ها از بین رفته است و به بیان بهتر، شدت خشونت‌ها افزایش یافته است.

کریمی افزود: این‌که صهیونیست‌ها فیلم را برای اسکار می‌فرستند در این جهت است که به مخاطب آن‌طرف این‌طور القا کند که کودک درون فیلم با آموزه‌هایی بزرگ می‌شود که او را به یک نیروی نظامی بدل می‌کند. ضمن این‌که فیلم طوری فیلم‌برداری شده که هم‌واره این‌طور القا می‌کند که این فلسطینی‌ها هستند که آغازگر درگیری‌هایند.

فیلمی مانند ملک سلیمان را در تونس هم نتوانستیم نشان دهیم

در این هنگام یکی از مخاطبان نشست از این گفت که یکی از دلایل این‌که صهیونیست‌ها فیلم را برای اسکار فرستادند می‌تواند این باشد که درگیری‌های فلسطینی‌ها را عادی نشان دهد تا با عادی نشان دادن این مسئله شرایط را برای تبلیغ فیلم‌های خودشان فراهم شود. آقا‌محمدیان در پاسخ به این مخاطب گفت: اگر بخواهم قدری صریح‌تر صحبت کنم می‌توانم بگویم که این فیلم آن‌قدرها هم به‌نفع فلسطینی‌ها نیست. اما اگر در جاهایی پخش شود که کسی چیزی از فلسطین نمی‌داند قطعا می‌تواند مثمر ثمر باشد.

وی ادامه داد: چه بخواهیم چه نخواهیم دنیای غرب طرف‌دار صهیونیست‌هاست و کافی است فیلم‌های تاریخی که درباره‌ی تاریخ اعراب ساخته‌شده را مرور کنید تا دریابید اوضاع از چه قرار است. آثاری مانند "شیر صحرا" یا "لورنس عربستان" در کنار مزایایی که دارند اغلب سعی دارند مسلمانان را بدوی نشان دهند.

آقا‌محمدیان افزود: یادم می‌آید که در زمان حضورم در مرکز گسترش سفارش فیلمی ضد‌صهیونیستی را به یک فرانسوی دادیم و محصول کار هم قابل‌قبول بود اما حتی به ما اجازه‌ی عرضه‌ی فیلم در بازار فیلم جشنواره‌ی کن داده نشد!

در این هنگام مخاطبی از آقا‌محمدیان پرسید: چرا باید جشنواره‌ای مانند کن که سیاست‌های دولت‌‎های غرب را تئوریزه می‌کند فیلمی از محصولات شما را نمایش دهد؟ چرا در همان زمان تولید فیلم به فکر پیدا کردن مجالی برای عرضه‌ی آن نبودید و بی‌گدار به آب زدید؟

آقا‌محمدیان در پاسخ به این مخاطب گفت: البته که ما نیز با دعوت از کارگردان اثر و برگزاری کنفرانسی مطبوعاتی در پاریس و پخش زنده این کنفرانس از شبکه‌های اینترنتی شرایطی را فراهم کردیم برای کمک به اثر.

این مدیر سابق افزود: یادم می‌آید در آن دوران حتی فیلمی مانند "ملک سلیمان" را در تونس هم نتوانستیم نشان دهیم چرا که به‌هر‌حال آن‌ها سال‌ها مستعمره‌ی فرانسه بوده‌اند و اعتقاد داشتند که بخش‌هایی از فیلم ضد‌صهیونیست است. در این شرایط بهترین راه این است که به‌جای هم‌آهنگی با دولت‌ها به سراغ اِن.جی.اُ هایی برویم که شرایط تماشای آثار را در بدنه‌ی اجتماع فراهم می‌کنند.

به یک تعریف واحد اسلامی از مقاومت نیاز داریم

شادمانی در انتهای نشست درباره‌ی راه‌های کمک به وجهه‌ی بین‌المللی جشنواره‌ی مقاومت پرسید. آقا‌محمدیان دراین‌باره بیان داشت: برای این‌که بتوانیم فرهنگ مقاومت را همه‌گیر کنیم باید از مقاومت به یک تعریف واحد اسلامی برسیم. فیلم‌هایی مانند "پادشاهای شن‌ها" را تحلیل‌گرانه ببینیم تا ریشه‌های افراطی‌گری را به‌درستی دریابیم. از آن‌طرف حتی تماشای آثاری مانند "دشمن پشت دروازه‌ها" نیز که سراپا نمایش مقاومت هستند می‌تواند به‌ما کمک کند.

کریمی با تایید حرف‌های آقا محمدیان بیان کرد: در کنار ارائه‌ی تعریف واحد از مفهوم مقاومت باید این تعریف را در گستره‌ی بین‌المللی دید تا آثار آن در جشنواره‌ی مقاومت هم محسوس باشد.

تحریر نو