تحریر نو - آنتروپی شهری مانع اصلی توسعه پایدار در شهرها است

آنتروپی شهری مانع اصلی توسعه پایدار در شهرها است

رییس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفت: شهرها امروزه به عنوان سیستم‎های دینامیک در حال تجربه سطوحی غیرقابل کنترل از رشد آنتروپیک هستند. آنتروپی شهری، بازنمایی و نشانگر مانع اصلی سر راه پیاده‎سازی فرایند برنامه‎ریزی توسعه پایدار در شهرها است.

به گزارش تحریرنو ؛ حسین محمدپور زرندی با اشاره به اینکه آنتروپی وضعیتی از تجمع شرایط و اوضاع نامناسب و منفی است، اظهارکرد: این وضعیت به صورت سیستماتیک در مقابل حرکت به سمت پایداری مقاومت می‎کند و سیستم شهری را به سوی نقاط آنتروپیک سوق می‎دهد و تأثیر منفی بر فرایند مدیریت شهری دارد.

وی افزود: آنتروپی شهری با عوامل منفی از جمله آلودگی شهری، مصرف زیاد انرژی و ضایعات آن، تولید زباله به طور انبوه، افزایش آسیب‎پذیری و شکنندگی، تعارضات و کشمکش‎های اجتماعی، سطح بالای جرائم و مانند آنها شناخته می‎شود.

محمدپور زرندی اظهار کرد: هنگامی که یک شهر وارد زون‎های آنتروپیک می‎شود از فرایند تحول و تکامل باز می‎ماند و نیاز است که در تمام سطوح اقتصادی، اجتماعی و زیست‎محیطی مورد مداخله و بازآرایی قرار گیرد.

سرمایه اجتماعی فاکتورهای مثبتی برای سیستم شهری ایجاد می‎کند

رییس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران یادآور شد: یکی از اساسی‎ترین وجوه آنتروپی در شهرها، آنتروپی انسانی- اجتماعی است؛ از این رو یکی از راه‎های کاهش آنتروپی شهری، ارتقای سرمایه اجتماعی است. سرمایه اجتماعی مانند یک ژنراتور، فاکتورهای مثبتی را برای سیستم شهری ایجاد می‎کند.

محمدپور زرندی گفت: آنتروپی شهری روی تاریک سیستم‎های شهری و متضاد شهر پایدار است؛ بنابراین به میزانی که در مسیر پایداری شهری در تمام ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‎محیطی گام برداریم، چالش‎های آنتروپیک را کاهش داده‎ایم.

وی اظهار کرد: امروزه بشر به لطف پیشرفت‎های علمی و تکنولوژی قادر به گسترش قلمرو بیولوژیکی خود روی این سیاره شده است و روز به‌روز بر این گسترش می‎افزاید اما این گسترش قلمرو، نگرانی‎هایی را به همراه دارد.

محمدپور زرندی ادامه داد: اگرچه براساس فرضیه گایا، موجودات زنده، محیط‎زیست خود را فعالانه برای قابل‎سکونت بودن، اصلاح و برای کاهش فشارهای آنتروپیک تلاش می‎کنند اما شواهد نشان می‎دهد که مقدار آنتروپی به خصوص در شهرها به میزانی است که اصلاح آن به صورت خودتنظیم، بسیار دشوار است.

شهرها، سیستم‎هایی با بالاترین مقدار آنتروپی هستند

وی در ادامه با اشاره به وابستگی زیاد سکونتگاه‎های انسانی به انرژی‌های تجدیدناپذیر و سوخت‏ های فسیلی که به ساختارهایی با آنتروپی بالا تبدیل شده‎اند، تصریح کرد: خبر بد یا برای برخی‎ها، خبر خوب این است که کشف سالانه نزدیک به چهار میلیارد تن نفت خام، دیر یا زود پایان می‎یابد. این پدیده علاوه بر ایجاد تحولات قابل‎توجه اقتصادی، بی‎نظمی‎های تجاری، درگیری‎های اجتماعی و بحران‎های ساختاری را به دنبال دارد.

رییس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تأکید بر اینکه پدیده آنتروپی در محیط‎های شهری به نحوه فعالیت‎های انسانی در این محیط‎ها مربوط می‎شود، گفت: اینکه شهرها محیط‎های استراتژیکی هستند و در آنها انرژی معکوس رها می‎شود، موضوعی است که توسط برنامه‎ریزان شهری، جغرافی‎دانان، جامعه‎شناسان شهری، برنامه‎ریزان حمل‎ونقل و ... پذیرفته شده و به اشتراک گذاشته می‎شود.

محمدپور زرندی بیان کرد: اصطلاح انرژی معکوس یا وارونگی انرژی، برای نشان دادن فرایند تغییرات کلی در تمامی زیرسیستم‎های شهری استفاده می‎شود، بیشترین بحران انرژی جهان نیز در سیستم‎های شهری وجود دارد. در واقع شهرها، سیستم‎هایی با بالاترین میزان مصرف انرژی و بالاترین مقدار آنتروپی هستند.