تحریر نو - ارتقا کيفيت زندگى با توانبخشى در دیابت

دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران گفت: دیابت شايعترين بيماري متابوليكی انسان است كه مرگ و مير و عوارض ناتوان كننده قابل توجهی را در بر دارد.

دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران گفت: دیابت شايعترين بيماری متابوليكی انسان است كه مرگ و مير و عوارض ناتوان كننده قابل توجهی را در بر دارد.

به گزارش تحریرنو ؛ رئیس السادات پیرامون دیابت گفت :در حال حاضر در ايران بيش از پنج ميليون نفر مبتلا به ديابت وجود دارد که پیش بينى مي شود طی ۱۵ سال به دو برابر افزایش يابد.

رئیس السادات افزود: عليرغم تلاش هاى مختلف هنوز علاج قطعى براى اين بیمارى شناخته نشده است و پیشگيرى ، تشخيص زودرس و درمان مناسب، بهترين رويکرد براى رهايى از عوارض آن است.وی گفت: طب فيزيكی و توانبخشی نقش بسيار مهمی در پيشگيرى، تشخيص و کنترل زودرس برخی از اختلالات و عوارض ناشي از ديابت دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: آموزش بيمار و خانواده، اصلاح الگوی زندگی و فعاليت های روزمره ، ورزش درمانی مناسب و بكار گيری روش های فيزيكی و دارویی و تزريقات تخصصى تشخيصی و درمانی از مهمترين ابزارهای متخصصين طب فيزيكی در توانبخشی بیماران مبتلا به ديابت به شمار مي رود.

دبیر اجرایی بیستمین کنگره طب فیزیکی ، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران گفت: از رايج ترين روشهای طب فیزيکى در كنترل عوارض اسكلتی عضلانی ناشی از ديابت می توان به انواع فيزيوتراپى مانند سرما و گرما درمانی ،الكتريسيته درمانی، ليزر درمانی، شاک ويو و مگنت درمانى و درمان های دستی اشاره کرد.

وی گفت: تجویز کفش، کفى، ارتز و پروتز مناسب از جمله خدمات موثر ديگر برای بهبود عملكرد افراد ديابتی به خصوص در موارد آسيب های عصبی، زخم های دیابتی و قطع عضو ناشی از آن محسوب می شود.

دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران گفت: شيوع زياد چاقى و بيماری هاى قلبی عروقى در ديابت سبب شده تا ورزش درمانى و تغذیه مناسب به عنوان شاه کليد بهبود کيفيت زندگى شناخته شوند.

ورزش های هوازی، تقويتی و انعطاف پذیرى و ورزشهاى آبى همگى در مبتلایان به ديابت مفيد هستند.

رئیس السادات افزود: ورزش در بيماران ديابتى بايد به طور اختصاصى و متناسب با وضعیت جسمانى ، سن ، وضعيت كنترل قند و با توجه به بيماريهای زمينه ای همراه تجويز گردد.

وی در ادامه گفت : در تجویز هر نسخه ورزشی بايد به نوع ورزش ، شدت ، مدت هر جلسه، فواصل جلسات و احتياطات كنترل قند، قبل، حين و پس از انجام ورزش اشاره شود.

وی گفت : ورزش در افراد دیابتی باعث کاهش قند خون و بهبود شرایط قلبی ریوی می گردد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: افت قند در دیابتی ها هنگام ورزش شایع است، بنابر این اگاهى بيماران از علايم کاهش قند ضرورى است.

بیماران بايد قبل از ورزش و هنگام ورزش طولانى، قند خون را چک کنند و در صورتی که خيلی پایین بود ورزش را به تعويق بيندازند.

وی افزود: بیمارانی که انسولین تزریق می نمایند، در صورت انجام فعالیت ورزشی، انسولین را در عضلات دست یا پا تزریق نکنند، بهترین مکان تزریق برای این افراد ناحیه شکم است.

وی در ادامه گفت: علاوه بر افت قند، زخم شدن پا به دنبال ورزش هم نکته با اهمیتی است که با بررسی اندام ها قبل و بعد از ورزش و نیز پوشیدن کفش مناسب می توان از رخ دادن آن جلوگیری نمود.

در ادامه دكتر رئيس السادات با اشاره به شيوع بالای احساس خواب رفتگی و گزگز اندام ها در افراد ديابتی گفت: سندرم تونل کارپال و اسيب اعصاب محيطى (نوروپاتى )که نواحى انتهاى اندام ها را درگير مى کند از مهمترین علل اين شکايات به شمار می رود ، با تشخیص زود هنگام سندرم تونل کارپ و نوروپاتى دیابتى با کمک نوار عصب و عضله مى توان به كنترل موثرتر آنها پرداخت و به ویژه از ايجاد عوارضی مانند ضعف اندام و زخم جلوگیرى کرد.

زخم پا در دیابتی ها بسيار جدی است

معمولا به دلیل اختلال سیستم عصبى خودکار ، بیمار از خشکی پوست پاها شکایت دارد. ضعف حرکتی، اختلال حس و اختلال تعریق پاها فرد را به ايجاد زخم مستعد می کند.علاوه بر اين زمان بهبود زخم در افراد ديابتى طولانی تر است.

وی در پاسخ به اینکه براى پیشگيرى و درمان زخم هاى ديابتى چه باید کرد گفت: اولین نکته رعایت رژیم و کنترل سطح قند است. ارزیابی روزانه پا از نظر زخم، پینه، قرمزی ،استفاده از کرم های نرم کننده (کرم لانولین) جهت کاهش خشکی و ترک بین انگشتان از نكات مهم ديگر مراقبت از این بیماران به شمار می رود به ويژه در مورد افراد ديابتی كه دچار اختلال حس هستند بايد هر ۲-۳ ماه ناخنهاى پاها مورد معاينه قرارگيرد و کالوس ها(پینه ها) توسط پزشک برداشته شود،نکته ى مهم اينکه در مبتلایان به ديابت ناخن ها بايد به صورت خطی کوتاه شوند و نه گرد.

وی در ادامه گفت : استفاده از صندل و کفش مناسب در ديابتى ها از جمله نکات مهم ديگرى است که باید در مبتلایان به ديابت مورد توجه قرار گیرد. به طور کلى کفش بايد داراى سايز مناسب (نه تنگ و نه گشاد)، عمق کافی و پنجه پهن باشد و کفى نرمى داشته باشد. گاه ممکن است به ویژه در بيماران دچار بى حسى يا تغيير شكل پا جهت تجویز کفش مناسب از اسکن کف پا استفاده شود.

دبیر اجرایی بیستمین کنگره طب فیزیکی؛ توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران گفت: در خصوص زخمهای ديابتی بهبود خونرسانی کلید درمان است .ممكن است بر حسب شرايط از شستشو با محلولهاى خاص يا پانسمان هاى تخصصى استفاده شود.

رئیس السادات در ادامه گفت: اخيرا پژوهش هاى انجام شده در مرکز تحقيقات طب فيزيکى و توانبخشى دانشگاه علوم پزشکى شهيد بهشتى نشان داده است که به کارگيرى پلاسماى غنى از پلاکت(پى آر پى ) و ازن درمانى مى تواند در درمان زخمهاى مقاوم به درمان ديابتی موثر باشد و سبب تسريع بهبود زخم گردد.

از مشکلات قابل توجه ديگر بیماران ديابتى شیوع بالاى اختلالات اسکلتى و عضلانى است.

وی افزود: شانه ى يخ زده که در ان بیمار دچار محدودیت حرکتى شانه و بازو است، التهاب رباط هاي مختلف، جمع شدگی پوست كف دست، خشكی و سفتی مفاصل و افزايش احتمال ابتلا به پوکى استخوان، از مهمترین عوارض اسکلتی و عضلانی دیابت می باشد.

وی در پایان گفت: همانطور که پيشتر عنوان شد در كنار دارو درمانی ،به کارگيرى طب فيزيکى، ورزش درمانی و گاه تزريقات داخل مفصلى يا بافت نرم می تواند در كنترل درد و بهبود عملكرد اين بیماران مفيد باشد.

بیستمین کنگره طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران ۱۱ تا ۱۳ اسفند در مرکز همایش های رازی برگزار می شود.