تحریر نو - "آتلان" جوایز جشن مستند خانه سینما را درو کرد

"آتلان" جوایز جشن مستند خانه سینما را درو کرد

جشن سینمای مستند در قالب هفدهمین جشن سالانه خانه سینما شب گذشته برگزیدگانش را معرفی کرد که در این مراسم مستند "آتلان" توانست بیش‌ترین جوایز را از آن خود کند.

جشن سینمای مستند در قالب هفدهمین جشن سالانه خانه سینما شب گذشته برگزیدگانش را معرفی کرد که در این مراسم مستند "آتلان" توانست بیش‌ترین جوایز را از آن خود کند.

تحریرنو: جشن سینمای مستند با میزبانی انجمن مستندسازان و انجمن تهیه‌کنندگان فیلم مستند شام‌گته شنبه، ۱۴ شهریور‌ماه در تالار ایوان شمس با حضور سینماگران و تهیه‌کنندگان فعال عرصه‌ی سینمای مستند در قالب هفدهمین جشن سالانه خانه سینما برگزار شد.

همایون اسعدیان، دبیر این دوره از جشن خانه سینما در ابتدای این برنامه که با اجرای اکبر عالمی مدرس و کارگردان پیش‌کسوت سینمای مستند و تجربی هم‌راه بود، توضیح داد: جوانی چهارده ساله بودم که اولین‌بار فیلم مستند "ترمینوس" را دیدم که به گواه بسیاری از کارشناسان حوزه‌ی سینما این فیلم در زمان خود یکی از درخشان‌ترین آثار سینمای مستند دنیا بوده است. بعد از آن بود که فیلم مستند دیگری با عنوان "نامی از شمال" مشاهده کردم که این فیلم مستند نیز برای من بسیار جذاب بود. به‌هر ترتیب تنها چیزی که طی آن دوران در حوزه‌ی مستندسازی متوجه شدم این بود که کارگردانان هر دو فیلم برای ساخت این دو اثر روزهای زیادی را تحمل و صبوری کردند تا آن‌چه که می‌خواهند به تصویر کشیده شود.

وی ادامه داد: اصولا سینمای مستند تحمل و صبوری می‌خواهد و من چون این تحمل و صبوری را نداشتم به‌سراغ سینمای داستانی رفتم. با این حال می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که کارگردانان و هنرمندان فعال عرصه‌ی سینمای مستند برای ثبت کاری که می‌خواهند انجام دهند صبوری‌های زیادی را تحمل می‌کنند. آن‌ها با کاری که می‌کنند به ما و مسئولان می‌گویند باید شاهد چه چیزهایی باشیم. این‌ها مستنداتی هستند که به‌ما چه‌گونه زیستن در این دنیا را می‌آموزند. مسئولان ما‌هم باید قدری سعه صدر داشته باشند و دست از تنگ‌نظری‌های خود بردارند تا فیلم‌سازان این عرصه به‌راحتی کار خود را انجام دهند.

این کارگردان سینما تصریح کرد: به اعتقاد من و بسیاری از اهالی سینما به زبان آوردن واژه‌هایی چون سیاه‌نمایی و امثال این‌ها در حوزه‌ی سینمای مستند کار درستی نیست و من امیدوارم تا مسئولان دست از تنگ‌نظری بردارند و بدانند که این فیلم‌های مستند برای تاریخ ما و تاریخ جهان ارزش‌های فراوانی دارد.

مجید خالقی‌سروش، دبیر اجرایی جشن سینمای مستند نیز در این مراسم با ارائه‌ی گزارشی ار روند ارسال آثار، انتخاب و نحوه‌ی داوری کارهای رسیده به سه بخش مستند کوتاه، نیمه‌بلند و بلند گفت: جشن سینمای مستند هم‌واره بر اساس آیین‌نامه کار خود را انجام می‌دهد و ما موظفیم هر کاری را که آیین‌نامه‌ی جشن برای ما تعیین کرده است، انجام دهیم ولی بعضی از مسائل طبق آیین‌نامه به‌من مربوط نیست که من در این مدت یاد گرفته ام از آن خارج نشوم.

وی بیان کرد: به‌من مربوط نیست اگر بگویم سینمای مستند امکاناتی برای کار ندارد، به‌من مربوط نیست که در جامعه ذائقه سینمای مستند تقویت نشده‌است و همه سریال‌بین شده‌اند، به‌من مربوط نیست و خارج از آیین‌نامه است که بگویم مستند ما جایی برای عرضه ندارد. اما من می‌گویم این‌ها به کسانی مربوط است که شاید این‌جا و شاید کمی دورتر حضور دارند.

بعد از صحبت‌های خالقی بود که بلافاصله نماهنگی از درگذشتگان سینمای مستند ایران طی سال های ۹۳ و ۹۴ از جمله محمدرضا مقدسیان، زاون قوکاسیان، حامد خسروی و مرتضی ندایی برای حاضران در سالن اجرا شد. در این فیلم‌ها ضمن ارائه‌ی تصاویری از صحبت‌های مختلف این هنرمندان فقید سینمای مستند، بخش‌هایی از گفت‌وگوهای آن‌ها در حین فیلم‌برداری آثارشان با عوامل پشت‌صحنه نیز پخش شد.

اما در بخش اهدای جوایز که با اهدای دیپلم افتخار بهترین فیلم‌برداری مستند هم‌راه بود، جایزه‌ی این بخش به سامان لطفیان برای فیلم‌برداری فیلم مستند "آتلان" اختصاص پیدا کرد. در بخش جایزه‌ی بهترین صدا نیز دیپلم افتخار و جایزه این بخش به طاهر پیشوایی و مهرداد جلوخانی برای صدای فیلم "آتلان" اهدا شد.

حسن زاهدی، عضو هیئت انتخاب این دوره از جشن سینمای مستند قبل از اهدای جایزه به هنرمند برگزیده این بخش گفت: سال‌ها است که کار من فعالیت در حوزه‌ی سینمای مستند است و معتقدم فعالیت در این حوزه بی‌نهایت تکرار نشدنی است. بنابراین از هم‌کاران خودم می‌خواهم تا در حوزه‌ی صدابرداری و صداگذاری فیلم‌های مستند سلیقه‌ی بیش‌تری به خرج دهند.

در بخش جایزه‌ی بهترین تدوین، معین کریم‌الدینی تدوین‌گر فیلم مستند "آتلان"، در بخش جایزه‌ی بهترین موسیقی آریا عظیمی‌نژاد برای فیلم "آتلان" و مهدی قربان‌پور برای بخش بهترین پژوهش جایزه و دیپلم افتخار خود را دریافت کردند.

مهدی حجت، عضو دیگر هیئت انتخاب این دوره از جشن سینمای مستند نیز قبل از اهدای جایزه‌ی بخش پژوهش توضیح داد: پژوهش از جمله جریاناتی است که به‌شدت مورد غفلت قرار گرفته است. حتی در سازمان میراث فرهنگی، گردش‌گری و صنایع دستی که حوزه‌ی تخصصی کاری بنده است موضوع پژوهش مورد غفلت قرار دارد. به‌طور کلی غفلت از پژوهش، ما را بازاری می‌کند. ما باید بدانیم که اگر به موضوع پژوهش بیش از این‌ها توجه کنیم، ریشه پیدا خواهیم کرد.

مهدی قربان‌پور هم بعد از دریافت جایزه‌ی بخش پژوهش گفت: این‌روزها تصویر دل‌خراش کودک سوری در کنار ساحل دریا قلب همه‌ی ما را تکان داده است. حرف فیلم ما‌هم در واقع این است که بچه‌های دنیا آغوش مادران خود را از دست داده‌اند. امیدوارم با چنین تصاویر دل‌خراشی که مشاهده می‌کنیم به فرهنگ صلح نیز فکر کنیم و به این موضوع بی‌اندیشیم که خیلی از بچه‌های دنیا همین حالا که من در حال صحبت با شما هستم آغوش مادران خود را از دست می‌دهند. پس این جایزه ارزش‌مند را به همه‌ی مادران آزاده‌ی دنیا تقدیم می‌کنم.

اما در بخش بهترین کارگردانی فیلم مستند تندیس خانه سینما و دیپلم افتخار به مصطفی شیری کارگردان فیلم "خون بازی" اهدا شد. در بخش بهترین تهیه‌کنندگی نیز تندیس خانه سینما و دیپلم افتخار به مصطفی شیری و لیدا حائری تهیه‌کنندگان فیلم "خون بازی" اهدا شد. ضمن این‌که در بخش بهترین کارگردانی و تهیه‌کنندگی فیلم مستند نیمه‌بلند هم تندیس خانه سینما به محسن استاد‌علی برای کارگردانی فیلم "دم صبح" تعلق گرفت.

محمد آفریده که در این بخش وظیفه‌ی اعلام برگزیده را به‌عهده داشت قبل از اهدای جوایز گفت: اگر می‌خواهیم سینمای ما سینمایی بالنده باشد باید به آن توجه کنیم. سینمای مستند سینمایی سوزنده و داغ است اما به‌ظرم باید برای اعتلای آن صبوری کرد و به در حد توان کمک‌هایی را انجام داد. ما باید بدانیم که این گونه از سینما آینه‌ای است که زشتی‌ها را نشان می‌دهد.

در بخش معرفی بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند نیز تندیس خانه سینما و دیپلم افتخار به معین کریم‌الدینی کارگردان فیلم مستند "آتلان" اهدا شد.

ابراهیم مختاری از فیلم‌سازان پیش‌کسوت سینمای مستند قبل از اهدای جوایز این بخش برگزیدگان که با هم‌راهی مهوش شیخ‌الاسلامی هم‌راه بود، تصریح کرد: آقای ایوبی کجایید؟ به‌نظر من نبود آقای ایوبی در این مجلس و برنامه معنایی دارد. یادم می‌آید زمانی‌که می‌خواستیم انجمن مستند‌سازان را در خانه سینما تشکیل دهیم دوستان آن دوران مخالف حضور ما در این نهاد صنفی بودند اما بالاخره توانستیم این کار را انجام دهیم و خانه سینما را با حضور مستند‌سازان و انیمیشن‌سازان به "خانه سینمای ایران" تبدیل کنیم.

وی ادامه داد: متاسفانه مدیریت در سینمای ما فقط مدیریت بر اکران فیلم‌ها است که در نبود آقای ایوبی در این مراسم بیش‌تر بروز می‌یابد به‌هر ترتیب امیدوارم سازمان سینمایی نیز روزی "سازمان سینمای ایران" شود.

در بخش پایانی مراسم که به اهدای جایزه بهترین تهیه‌کننده‌ی فیلم مستند بلند اختصاص داشت، محمود شکیبانیا، تهیه‌کننده‌ی فیلم مستند "زمناکو" تندیس خانه سینما را از دستان رضا میرکریمی مدیر‌عامل خانه سینما و جعفر صانعی‌مقدم دریافت کرد.

رضا میرکریمی قبل از اهدای جوایز این بخش عنوان کرد: واقعا آفرین به فیلم‌سازان مستند که با تعهد ناب اجتماعی در مسیری که بوی شهرت در آن وجود ندارد، وظیفه و رسالت واقعی خود را انجام می‌دهند تا درد دیگران کاهش پیدا کند. به‌هر‌حال شما عزیزان بخش زیادی از سینمایی حرفه‌ای کشور را به‌دوش می‌کشید و امیدوارم روز‌به‌روز توان‌مندتر از گذشته به‌کار خود در عرصه‌ی سینمای مستند ادامه دهید.

وی در بخش دیگری از مراسم که به اصرار اکبر عالمی بار دیگر پشت تریبون قرار گرفت به موضوع فیلم "زمناکو" که درباره‌ی قربانیان حملات شیمیایی است، اشاره کرد و گفت: افتخار داشتم که ماه گذشته به‌هم‌راه تعدادی از جان‌بازان شیمیایی که به تنهایی در موزه‌ی صلح تهران مشغول راهنمایی مراجعان هستند به کشور ژاپن و شهر هیروشیما سفری داشته باشیم. در این سفر بود که با یک جان‌باز شیمیایی هم‌راه بودیم که فقط ۲۵‌درصد توانایی تنفس داشت. همین جان‌باز عزیز و تعدادی دیگر از دوستان هم‌رزمش در این سفر توضیح دادند که در جریان ۸ سال دفاع‌مقدس و بر اثر حملات شیمایی دشمن چه آسیب‌هایی به‌ما وارد شده‌است و ژاپنی‌ها را می‌دیدیم که متعجب بودند از این‌که چنین اقداماتی علیه ما انجام شده است.

مدیرعامل خانه سینما افزود: ما در این مراسم سندهای زنده‌ای داشتیم که تک‌تک آن‌ها از جنایت دشمن سخن می‌گفتند و آن‌هایی که صحبت‌های این عزیزان را می‌شنیدند اصلا اطلاع نداشتند که در جنگ تحمیلی برای ما چه اتفاقی افتاده است؟ یادم می‌آمد وقتی از مراسم به بیرون آمدیم به دیدار همان جان‌باز رفتم و گفتم "خسته شدی؟" و او فقط به ذکر همین چند جمله اکتفا کرد "در هیروشیما فقط چند عکس از فاجعه‌ی بمباران شیمیایی این منطقه گذاشته شده و همه از روی این عکس‌ها درباره‌ی آن فاجعه توضیح می‌دهند اما ما در همین تهران خودمان زنده‌ایم و می‌توانیم حقایق جنایات شیمیایی دشمن را برای مردم در موزه‌ی صلح عنوان کنیم. ای‌کاش روزی برسد که مردم ما هم به این موزه سری بزنند."

جعفر صانعی‌مقدم در حین اهدای جوایز بخش بهترین تهیه‌کننده‌ی فیلم مستند بلند، گفت: باید به این نکته اشاره کنم که گروه "هنر و تجربه" در دوره‌ی آقای ایوبی با هدف حمایت از اکران فیلم‌های مستند و کوتاه مطرح شده و شکل گرفته است که جا دارد از وی به‌خاطر این اقدام تشکر کنیم. ضمن این‌که در این حوزه مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم مشارکت جدی در ساخت بسیاری از فیلم های مستند داشته که جای تقدیر فراوان دارد.

در پایان مراسم نیز یک گروه آیینی، نمایشی و موسیقایی به اجرای آیین‌ها و سنت‌های مناطق شمالی کشور پرداختند.