"رخ دیوانه"، دیوانه‌شو، دیوانه‌شو

17 بهمن 1393 ساعت 8:32

"رخ دیوانه" با داستانی جوانانه و جذاب به‌راحتی موفق می‌شود طیف‌های مختلف جوانان را با خود هم‌راه سازد و رنگ‌آمیزی دقیق و حساب‌شده‌ی شخصیت‌ها نیز عامل مهم دیگری است که موفقیت تجاری فیلم را پیشاپیش تضمین کرده است‌.


یک- ابوالحسن داوودی از مهم‌ترین فیلم‌سازان سینمای ایران در نسل خود است‌. کارگردان باهوشی که سراسر کارنامه‌اش پر از فیلم‌هایی است که اثبات می‌کنند او مخاطب خود را به‌خوبی می‌شناسد و بسیار خوب بلد است بر اساس نیازهای روز فیلم بسازد‌. از "سفر جادویی" گرفته تا "نان، عشق و موتور هزار"‌، او همیشه در جای‌گاه یک فیلم‌ساز ماهر و پخته و کاربلد قرار داشته است‌. بعد از دوری شش‌ساله او از سینما (به‌دلیل اتفاقاتی که برای فیلم آخرش زادبوم افتاد)، حالا او دوباره به دایره‌ی فیلم‌سازی بازگشته و با "رخ دیوانه" دوباره در پی بازیابی جای‌گاه خود است‌. اتفاقی که به‌نظر می‌رسد به‌زودی خواهد افتاد‌.

دو- "رخ دیوانه" پیش از هر چیز یک فیلم عامه‌پسند است‌. استفاده از مولفه‌های لازم برای جذب مخاطب انبوه مهم‌ترین ویژگی فیلم است‌، و نشانه‌ای از توجه داوودی به لزوم دیده‌شدن. "رخ دیوانه" با داستانی جوانانه و جذاب به‌راحتی موفق می‌شود طیف‌های مختلف جوانان را با خود هم‌راه سازد و رنگ‌آمیزی دقیق و حساب‌شده‌ی شخصیت‌ها نیز عامل مهم دیگری است که موفقیت تجاری فیلم را پیشاپیش تضمین کرده است‌. شیوه‌ی موثر کارگردانی داوودی و پرهیز از فرم گرایی مفرط در کنار ایجاد تنوع و ریتم مناسب و از همه مهم‌تر روایت بدون لکنت قصه‌ای پیچیده‌، نشان می‌دهد داوودی در سال‌های دوری از سینما روزها را هدر نداده و به پختگی مضاعفی دست یافته است‌.

سه- رخ دیوانه فیلم‌نامه‌ای منسجم و غافل‌گیرکننده دارد‌. ساختار پیچیده‌ی فیلم‌نامه که مبتنی بر بلوف‌های پیاپی و پیچ‌های غافل‌گیرکننده است مخاطب را بسیار خوب هم‌راه می‌کند و شخصیت‌پردازی حداقلی اما موثر و کارآمد نیز عامل دیگری است که جذابیت لازم برای یک اثر سینمایی را در فیلم‌نامه ایجاد کرده‌است‌.

مهم‌ترین نکته‌ی فیلم‌نامه اما قلم پخته‌ی محمدرضا گوهری نویسنده‌ی خوش‌نام و گزیده‌کار سینمای ایران است که موفق شده با پرداخت مناسب موقعیت‌ها‌، ایجاد فضاسازی لازم برای باوراندن وقایع داستان و نیز دیالوگ‌نویسی به شکلی قابل تامل و جذاب یک متن حساب‌شده و دل‌نشین را خلق کند‌. گوهری با پرهیز از به‌عرض‌بردن قصه و شرح زوائد (چنان‌که در سینمای ایران معمول است)، صرفا قصه‌ی خود را از چند منظر متنوع روایت می‌کند و با تکیه و تاکید بر اهمیت روابط انسانی‌، موفق می‌شود تصویری گویا و جذاب از جامعه‌ی امروز را به نمایش بگذارد‌. اگر از پرداخت ناکافی و در واقع اضافه بودن شخصیت شکوفه بگذریم‌، درواقع می‌توان گفت متن رخ دیوانه یک اثر تجاری هنری با ارزش‌های کیفی بالاست‌. و از یاد نبریم که فیلم هشدار بسیار مهمی می‌دهد‌، خشم جوانان دو طبقه‌ی اجتماعی فرودست و فرادست علیه یک‌دیگر‌.

چهار- ترکیب بازیگران فیلم نشان می‌دهد که برخلاف تصورات‌، سینمای ما از بازیگران جوان توانا اصلا بی‌بهره نیست‌. بازی بسیار خوب امیر جدیدی که یکی از پدیده‌های سال‌های اخیر است در کنار درخشش ساعد سهیلی و نیز بازی گیرا و متناسب بازیگرانی نظیر طناز طباطبایی و نازنین بیاتی‌، شرایطی را فراهم کرده تا ویترینی متناسب از بازیگران جوان ایرانی در قاب‌های این فیلم دیده شود‌. بازیگرانی که هریک به‌خوبی موفق می‌شوند سهم و نقشی عمده در مسیر روایت فیلم داشته باشند‌.

تعدد شخصیت‌های فیلم هرگز سبب نشده فرصت ابراز وجود برای بازیگران از دست برود‌. کم اثرترین نقش را شاید صابر ابر بازی می‌کند که البته موفق می‌شود در لحظات اندکی که گریزگاهی مناسب پیدا می‌کند‌، توانایی بازیگری خود را به رخ بکشد‌. و البته در بازی خوب و یک‌دست بازیگران هرگز نمی‌توان نقش کارگردان زبده‌ی فیلم را نادیده گرفت‌، و نیز فیلم‌نامه‌ی درگیرکننده‌ای که برای شخصیت‌ها مجال خودنمایی فراهم می‌کند.

پنج- سینمای ما اتفاقا به فیلم‌هایی نظیر "رخ دیوانه" و "عصر یخبندان" و "دوران عاشقی" و... به‌شدت محتاج است‌. فیلم‌های باکیفیت و جذابی که بتوانند دوباره طیفی وسیع و متنوع از مخاطبین را به سالن‌های سینما بازگردانند‌. در سال‌های اخیر روند فیلم‌سازی متاسفانه به‌گونه‌ای بوده که جای خالی آثار عامه‌پسند با درجه‌ی کیفی بالا بسیار خالی بوده‌، و عمده فیلم‌های تولید شده آثاری کم‌ارزش و یا انتزاعی و دوست‌نداشتنی بوده‌اند‌.

توجه به نیازهای مخاطب در کنار پرداخت حرفه‌ای داستان می‌تواند حتی در کوتاه‌مدت هم راه‌کار مناسبی برای برطرف‌کردن مشکلات موجود و ایجاد تعادل در چرخه‌ی اکران شود‌. نگاهی به استقبال گسترده‌ی مردم در سینماهای مردمی جشنواره از این دو فیلم نشان می‌دهد مردم به‌شدت تشنه‌ی دیدن فیلم‌های سرگرم‌کننده و در عین حال حرفه‌ای و خوش ساختند.

شش- دوری شش‌ساله‌ی داوودی از عرصه‌ی فیلم‌سازی‌، بیش از آن‌که موجب آزار او شده باشد به ضرر سینمای ایران تمام شده‌است‌. داوودی بار دیگر اثبات می‌کند کارگردانی است عمل‌گرا که اگر بخواهد می‌تواند به‌جای مصاحبه‌کردن و ایراد گرفتن و بدوبیراه گفتن‌، صرفا با کیفیت فیلم‌های خود وارد میدان مبارزه شود و سربلند بیرون بیاید‌. فیلم "رخ دیوانه" فیلم بی‌عیب‌و‌نقصی نیست‌، اما از این‌رو اثری مهم و کلیدی است که می‌تواند آغازگر راهی برای ساخته‌شدن فیلم‌هایی از جنس خود باشد‌. و البته که فیلم ساختن ابوالحسن داوودی اتفاق مبارکی است‌، و کاش بقیه‌ی کهنه‌کاران سینمای ایران هم مجال خودنمایی بیابند.


کد مطلب: 2510

آدرس مطلب: http://tahrireno.ir/vdcj.ve8fuqeiysfzu.html

تحریر نو
  http://tahrireno.ir