تحریر نو - انتقاد صریح علی سرابی به داوری "شب بازیگر"

علی سرابی، بازیگر تئاتر در آستانه‌ی برگزاری جشن بازیگران خانه تئاتر که با عنوان "شب بازیگر" برگزار می‌شود، انتقاداتی را نسبت به شیوه‌ی برگزاری این جشن عنوان کرد و خواستار بازنگری جدی در شیوه‌ی برگزاری و نوع داورِ‌ها شد.

تحریرنو: این بازیگر که در بیش‌تر دوره‌های "شب بازیگر" به‌عنوان یکی از کاندیداها انتخاب شده است، گفت: جشن بازیگر عنوان بسیار مهم و شیکی است. جایزه‌ای است که صنف هنرمندان تئاتر به تعدادی از بازیگران می‌دهد و آن‌ها را به‌عنوان بازیگران برجسته‌ی سال انتخاب می‌کند و همه‌ی این‌ها در تاریخ ثبت می‌شود.

او با اشاره به این‌که جشن بازیگر توسط صنف تئاتری‌ها برگزار می‌شود‌، اضافه کرد: عنوان این جشن حتی از جشنواره تئاتر فجر هم مهم‌تر است چون مربوط به خانه تئاتر و هنرمندان این رشته است.

سرابی ادامه داد: در تمام دنیا چنین جوایز معتبری اهدا می‌شود اما متاسفانه در کشور ما سال‌هاست که این داوری با اشکالات اساسی روبه‌رو است، به‌طوری‌که هم نوع داوری و هم اشخاصی که به‌عنوان داور قضاوت می‌کنند، جای سوال بسیار دارند.

او که پیش از این پیش‌نهادات و انتقادات خود را با خانه تئاتر مطرح کرده است، افزود: دوستان انتقادات مرا می‌پذیرند اما متاسفانه مسائلی را مطرح می‌کنند که نه تنها قانع‌کننده نیست بلکه بار انتقادات را بیش‌تر می‌کند. مثلا دوستان خانه تئاتر می‌گویند بسیاری هنرمندان حاضر نمی‌شوند به‌عنوان داور کمک کنند! یا مشغول کار هستند و یا مطالبی از این دست.

بازیگر نمایش‌ "مرد بالشی" خاطرنشان کرد: نکته‌ی من این است که اگر نمی‌توانیم این جشن را به شکل اصولی و درست برگزار کنیم، چه اصراری به ادامه‌ی برگزاری آن است؟ زیرا برگزارکنندگان مسئول هستند و باید احساس مسئولیت داشته باشند. آن‌ها کسانی را انتخاب می‌کنند که نام‌شان در تاریخ ثبت می‌شود.

سرابی تاکید کرد: به‌عنوان یکی از اعضای کوچک خانواده‌ی تئاتر این مسائل را مطرح می‌کنم و با وجود این‌که هر سال کاندیدا بوده‌ام اما به دلیل شیوه‌ی نادرستی که در برگزاری این برنامه وجود دارد، خوش‌حالم که تاکنون این جایزه را نگرفته‌ام!

او که سال گذشته در سه نمایش "مرد بالشی"، "ترانه‌های قدیمی" و "در انتظار گودو" بازی کرده بود، یادآور شد: متاسفانه باید بگویم نمایش "ترانه‌های قدیمی" با این‌که یکی از آثار پرمخاطب سال گذشته بود‌، توسط هیئت داوران خانه تئاتر دیده نشده است. از سوی دیگر نمایش "مرد بالشی" هم در دو نوبت روی صحنه رفت که نقش من در این دو اجرا عوض شد اما فقط یک اجرای ما دیده شد که من در آن نقش "مایکل" را ایفا کرده بودم و متاسفم که این دو نمایش بسیار خوب دیده نشده است.

سرابی در ادامه با ابراز شگفتی از این‌که هیچ یک از بازیگران نمایش "در انتظار گودو" نیز کاندیدای دریافت جایزه نشده‌اند‌، توضیح داد: نمایش‌نامه "ساموئل بکت"، اثر بسیار بزرگی است و بسیاری از کارگردان‌های بزرگ دنیا از اجرای آن می‌هراسند. نمایش ما ۴۵شب و با حضور مخاطبان زیاد به صحنه رفت و به گواه بسیاری از تماشاگران، بازیگرانی مانند رضا بهبودی، رامین سیاردشتی و پیمان معادی به‌خوبی از عهده‌ی ایفای نقش‌های دشوار خود برآمدند اما هیچ اسمی از هیچ کدام از ما در میان کاندیداهای شب بازیگر نیست.

او اضافه کرد: چند سال پیش هم برای بازی در نمایش "نوشتن در تاریکی" کاندیدا شدم و برایم جالب بود چون آن نمایش سانسور شده بود و من اصلا نتوانسته بودم نقشم را بازی کنم بلکه نمایش‌نامه‌خوانی می‌کردم!

بازیگر نمایش‌ "خشک‌سالی و دروغ" اضافه کرد: پرسش من از داوران "شب بازیگر" این است آیا این شیوه‌ی داوری منصفانه است؟ آیا دوستانی که چنین سمتی را بر عهده دارند خودشان از عمل‌کردشان راضی هستند؟

این بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون افزود: از نظر من که تئاتری هستم، این‌گونه داوری‌ها ارزش خانه تئاتر را پایین می‌آورد هم‌چنان که در همین چند روزه در بسیاری شبکه‌های اجتماعی انتقاداتی نسبت به این شیوه‌ی داوری منتشر شده است و این کسرشأن هنرمندان تئاتر خواهد بود.

او تاکید کرد: خانه تئاتر که تنها تشکل صنفی ماست، باید سطح هنری و ارزشی خود را بیش از این‌ها جدی بگیرد و امیدوارم سال‌های آینده راه‌کارهایی برای پیش‌گیری از این مشکلات بی‌اندیشند. در غیر این‌صورت برگزاری "شب بازیگر" با این شیوه‌ی پر از ایراد و اشکال، بهتر است متوقف شود.

سرابی با ارائه‌ی توضیحاتی درباره‌ی شیوه‌ی داوری "شب بازیگر" خاطرنشان کرد: ۱۴ داور قضاوت آثار را بر عهده دارند اما متاسفانه بعضی از آن‌ها برخی از کارها را اصلا نمی‌بینند! ضمن اینکه سطح دانش این داوران بسیار متفاوت است و ضمن احترام به همه‌ی دوستان باید بگویم به جز تعداد اندکی از آنان، اکثر داوران در سطحی قرار دارند که تاکنون یک اثر ماندگار تئاتر یا حتی یک تئوری درخشان از آن‌ها ندیده‌ایم و حال باید دید این افراد از حب و بغض داوری می‌کنند یا معیارشان تکنیک است، که اگر چنین است باید بگویم متاسفانه به جز تعداد اندکی از آن‌ها از بقیه تئوری یا تکنیک قابل توجهی ندیده‌ایم.

او در عین حال یادآور شد: سطح دانش داوران بسیار متفاوت است، منظورم سطح سلیقه نیست بلکه سطح دانش است و همین مساله باعث می‌شود تفاوت آرا خیلی زیاد باشد.

بازیگر نمایش‌ "ماچیسمو" با اشاره به مشکلات اقتصادی خانه تئاتر افزود: این مشکلات را می‌پذیرم و می‌دانم خانه تئاتر بودجه‌ای ندارد و نمی‌تواند به داوران دست‌مزد بدهد. اما وقتی این ایرادات به وجود می‌آید، بهتر است چنین جشنی برگزار نشود.

سرابی با اشاره به لیست کاندیداهای "شب بازیگر" اضافه کرد: من خود به‌عنوان یک تئاتری خاص که تحصیل‌کرده‌ی این رشته هستم، جوایز معتبری را گرفته‌ام و اساتید خوب داشته‌ام، متوجه این رای‌گیری نمی‌شوم و امروز به‌عنوان یکی از کوچک‌ترین اعضای خانواده تئاتر، نظر خود را اعلام می‌کنم تا اگر فردا جایزه نگرفتم تصور نشود که گلایه‌ای است که به‌خاطر نگرفتن جایزه مطرح نکرده‌ام.

وی در پایان سخنانش خطاب به ایرج راد، مدیرعامل خانه تئاتر گفت: آقای راد! عنوان "شب بازیگر" جایزه بسیار بزرگی است. لطفا در چیدمان و شیوه‌ی داوری آن دقت کنید چرا که پر از اشکال و ایراد است!