نگاهی به فیلم محمد رسول‌اله (بخش دوم)

28 تير 1393 ساعت 19:45

اگر باور کنیم "تنها صداست که می‌ماند"، صدای جادویی و جاودانه‌ی فیلم "محمد رسول‌اله" یکی از ماندنی‌ترین صداها برای همه‌ی مسلمانان جهان است.

در بخش دوم این یادداشت به موسیقی و دوبله‌ی فاخر این فیلم سینمایی عظیم می‌پردازیم.

اگر باور کنیم "تنها صداست که می‌ماند"، صدای جادویی و جاودانه‌ی فیلم "محمد رسول‌اله" یکی از ماندنی‌ترین صداها برای همه‌ی مسلمانان جهان است. موریس ژار با ساخت آهنگ باشکوه و با صلابت این فیلم در اذهان ما شرقی‌ها ماندگار شد.

موریس ژار (Maurice Jarre) آهنگ‌ساز و رهبر ارکستر فرانسوی متولد ۱۳ سپتامبر ۱۹۲۴ (۲۲ شهریور ۱۳۰۳) در لیون است.

وی در جوانی به کنسرواتوار پاریس پیوست تا آهنگ‌سازی، هارمونی و پرکاشن را با سازهای اصلی‌اش بی‌آموزد. او اولین کارش را در سال ۱۹۵۱ در پاریس ساخت.

موریس ژار در دهه‌ی ۶۰میلادی در آمریکا اقامت گزید و به‌عنوان یکی از آهنگ‌سازان مشهور هالیوود شناخته‌شد. او بیش از ۱۵۰ موسیقی فیلم برای کارگردانان مشهوری مانند جان فرانکن‌هایمر، آلفرد هیچکاک، جان هیوستون، لوچینو ویسکونتی و پیتر ویر ساخته‌است. شهرت او بیش‌تر  به‌خاطر موسیقی فیلم‌های موفقی چون لورنس عربستان (۱۹۶۲)، دکتر ژیواگو (۱۹۶۵)، گذری به هند (۱۹۸۴) می‌باشد، که هر سه برنده‌ی جایزه‌ی اسکار شده‌اند.

او از آن دسته آهنگ‌سازان فیلمی بود که ملودی‌ها را نمی‌نویسند، آن‌چه را که احساس می‌کنند هم نمی‌نویسند، بلکه گوشه‌ای از قلب‌شان را هم با آن به‌جا می‌گذارند تا تصویر را غنی‌تر کنند.

ژار برای ساخت موسیقی فیلم عقاد مدتی درباه‌ی موسیقی شرق و عربی تحقیق کرد که درواقع تم اصلی موسیقی آن براساس اذان ساخته شده‌است یا بهتر است بگوییم آهنگ‌سازش از اذان الهام گرفته. ضمن این‌که برای یکی‌شدن با فضای داستانی فیلم دو ماه تمام در محل فیلم‌برداری زندگی‌کرده و بعد از این مدت طی یک‌ماه موسیقی این فیلم را نوشته‌است.

مجید انتظامی (آهنگ‌ساز و رهبر ارکستر کشورمان) درباره‌ی موسیقی فیلم "محمد رسول‌اله" می‌گوید: "بخش عمده‌ای از تاثیرگذاری فیلم حتی روی ما، به‌عنوان مخاطبان ایرانی مسلمان، به‌دلیل قدرت بالای موسیقی است. ببینید تماشاگر که به‌قصد شنیدن موسیقی، فیلم را تماشا نمی‌کند اما موسیقی کارش را دورادور و غیرمستقیم انجام می‌دهد. شما به‌عنوان تماشاگر "محمد رسول‌اله" بازیگرانی را می‌بینید که واکنش‌های دراماتیک نشان می‌دهند، شما متوجه دوربین نمی‌شوید، درواقع همه‌چیز آن‌قدر درست پیش می‌رود که به‌چیز دیگری فکر نمی‌کنید. اما این موسیقی تکان‌دهنده‌ی موریس ژار است که شما را وارد دنیای تصویری مصطفی عقاد و ارتباط‌تان را برقرار می‌کند. موسیقی در پشت همه‌ی این صحنه‌ها در حال حرکت است. خود کار قوی است، عوامل قوی‌اند، به‌همین دلیل موسیقی هم بخشی از همین فضای حرفه‌ای است."

موسیقی این اثر فاخر در ۱۲قطعه و با نام‌های "پیام"، "هجرت"، "ساخت اولین مسجد"، "سوره"، "حضور محمد"، "ورود به مکه"، "اعلامیه (تبلیغ آشکار اسلام)"، "اولین شهدا"، "جنگ"، "گسترش اسلام"، "بت‌های شکسته" و "ایمان به اسلام" به‌مدت ۳۸دقیقه‌و۱۱ثانیه ساخته‌شد.

موریس ژار در ۲۹ مارس سال ۲۰۰۹ (۹ فروردین ۱۳۸۸) وقتی ۸۴سال سن داشت بر اثر بیماری سرطان در لس‌آنجلس جان‌سپرد.

صادق ماهرو
تیتراژ فیلم با صدای مخملی و گرم صادق ماهرو آغاز می‌شود: "دانشمندان و محققین تاریخ اسلام، دانشگاه الازهر در قاهره، انجمن شیعیان لبنان، درستی و واقع‌گرایی این فیلم را تایید نموده‌اند. سازندگان این فیلم به سنت اسلامی که بر طبق آن تصویرسازی از پیامبر مغایر با معنویت پیام اوست توجه نموده‌اند. بنابراین، تصویری از نبی‌اکرم نشان‌داده‌ نمی‌شود."

وی هم‌چنین به‌جای رابرت براون در نقش "پدر هند" گویندگی کرده‌است.


بهرام زند

کد مطلب: 1020

آدرس مطلب: http://tahrireno.ir/vdce.w8zbjh8779bij.html