هفتمین جشن کتاب سال سینمای ایران تحت تاثیر سقوط هواپیمای مسافربری تهران – یاسوج و فوت طراح جوان تندیس هدهد این مراسم و همچنین اعلام دبیر هشتمین دوره این جشن برگزار شد.
به گزارش تحریرنو ؛ هفتمین جشن کتاب سال سینمای ایران شامگاه یکشنبه ۲۹ بهمن ماه با حضور مسئولین و چهرههایی همچون محمدمهدی حیدریان رئیس سازمان سینمایی، سیروس الوند، منوچهر شاهسواری، فرشته طائرپور، مرتضی رزاق کریمی، رضا میرکریمی، امیر اثباتی، هوشنگ گلمکانی و … در خانه سینما برگزار شد.
در ابتدای مراسم کامران ملکی که اجرای این جشن را برعهده داشت با بیان اینکه خوب است که یاد درگذشتگانمان را زنده نگه داریم، به فوت محمد توکلی طراح جوان تندیس هدهد این جشن اشاره کرد و گفت: قرار بود که محمد توکلی امشب در مراسم حضور داشته باشد اما او را صبح دیروز به سمت خانه ابدی خود بدرقه کردیم.
او همچنین به درگذشتگان سانحه هوایی امروز تهران – یاسوج هم اشاره کرد و گفت: حتما این بار هم کوه دنا مقصر این اتفاق بوده است!
سپس کلیپی از داوران این دوره جشن کتاب سال سینمایی پخش شد.
در ادامه مراسم خسرو دهقان دبیر این دوره جشن کتاب سال با حضور در جایگاه بیان کرد: خانه سینما دو وظیفه اصلی دارد که یک بحث صنفی آن است و دوم کار فرهنگی است و بخشی از آن همین بحث کتاب است. من سعی کردم در حد توانم آن را انجام دهم. چیزی که امسال به من کمک کرد این بود مدیر عامل خانه سینما منوچهر شاهسواری است که اهل کتاب است. او همیشه اگر هر دو کار کتاب خواندن و فیلم دیدن را داشته باشد، اول کتاب را میخواند بعد فیلم میبیند.
او ادامه داد: بخش بعدی صحبتم درباره این است که من سینما را با کتاب شروع کردم. من از ستاره سینما و از مجلات به سراع سینما رفتم و خیلی از بحث ها را ابتدا مثلا راجع به الفرد هیچکاک خوانده بودم و بعد فیلمهایشان را دیدم. من از طریق نوشتار با سینما آشنا شدم.
دهقان درباره هیئت داروان هم گفت: ما سعی کردیم هیئت داوران متنوعی را انتخاب کنیم. من آدم جوانگرایی هستم و اگر قرار باشد به پیش پزشکی بروم به پیش یک پزشک جوان میروم.
او همچنین به طنز گفت: در این دوره از منتقد قدیمی و ناشر و دو جوان استفاده کردیم و داورانی انتخاب کردیم که سالم باشند از نظر عقلی و آنها را چکاپ کردیم و پولکی و مادی هم نباشند.
او در پایان صحبتهایش بیان کرد: سخن آخر این است که یک کتابخانه اینجا وجود دارد و مبله و راحت است اما سوت و کور است و سال به سال کسی به آنجا نمی آید و از این چند هزار نفری که عضو خانه سینما هستند، به جای رفتن به کافی شاپ، به این کتابخانه سری بزنید.
در ادامه مراسم به دلیل اینکه بعضی از مهمانان این مراسم جایی برای نشستن در سالن مراسم خانه سینما را نداشتند، از آنها دعوت شد تا به کتابخانه خانه سینما بروند و توسط سیستم مداربستهای که تدارک دیده شده بود مراسم را دنبال کنند.
سپس با حضور هیئت داوران این دوره جشن کتاب سال سینمایی شامل بیژن اشتری، علی لقمانی، حسن حسینی، علیرضا محمودی، اصغر یوسفی نژاد، شهریار توکلی، امیررضا نوری پرتو و همچنین حضور گلی امامی، اکبر نبوی و خسرو سینایی، پس از ارایه بیانیه هیئت داوران به صورت ویدئو کلیپ جوایز دو بخش بهترین ترجمه و تالیف این دوره جشن به برگزیدهها اهدا شد:
جایزه بهترین ترجمه به کتاب “سینما و امر تجربی” ترجمه گروه مترجمان زیر نظر مازیار اسلامی اهدا شد.
مازیار اسلامی بعد از دریافت جایزه خود با اشاره به کلیپی که در ابتدای مراسم به درگذشتگان ادب پخش شد، از علی اشرف درویشیان نویسنده پیشکسوت که چندی پیش فوت کرد، یاد کرد.
جایزه بهترین تالیف هم به کتاب “یک عمر یک راه یک عشق: خسرو سینایی” مولف همایون امامی تقدیم شد.
همایون امامی بعد از دریافت جایزه خود ضمن تشکر از خسرو سینایی برای کمک به تالیف این کتاب، بیان کرد: از نشر ساقی برای انتشار این کتاب تشکر میکنم و این اولین کتاب از مجموعه کتابهایی است که قرار است نوشته شود از منوچهر طیاب و منوچهر عسگری نسب و چند تن دیگر. من میخواهم از پرتو مهتدی هم یادی کنم که از بین ما رفته است.
سپس خسرو سینایی با حضور در جایگاه گفت: من امروز نه جایزه ای گرفتم و نه کاری انجام دادم اما خوشحالم که همایون امامی حاصل تلاش هایش را به دست آورد. ۵۰ سال زندگی در این حرفه با همه سختی ها و آسانی هایش بر من گذشته است. من همیشه به جوانان فیلمسازی که پیش من شکایت میکنند از اتفاقاتی که برایشان افتاده است، میگویم فیلم ساختن مثل کوهنوردی است و احتمال دارد که هر لحظه سنگ ریزه سمت تو بیاید. سینما فقط این نیست که یک عده بنشینند آدم را تشویق کنند. من میتوانم مدعی باشم که پر زندگی کردم.
او درباره همایون امامی اظهار کرد: طی این سالها بسیاری را شناختم و در این مدت شخصیت های مختلف را تشخیص میدهد که هر کس به نوعی راهش را باز میکند. همایون امامی یکی از شریف ترین و صادق ترین افرادی است که در این حرفه فعالیت میکند. همیشه او را تحسین کردم که هدفش را رها نکرد. او یک عیب خیلی بزرگ دارد، او فراموش کرده که سینما اسمش “شو بیزینس” است و او "شو من" نیست. عیب بزرگی است و من دوستش دارم. او بی سر و صدا کارش را کرد و هرگز خودنمایی نکرد.
سپس با حضور خسرو دهقان، مرتضی رزاقکریمی، مسعود مهرابی و سیروس الوند جایزه بهترین ناشر به انتشارات روزنه کار، محمد مهدی فخری زاده تقدیم شد.
محمد مهدی فخری زاده بعد از دریافت جایزه خود گفت: من در آستانه ۷۰ سالگی پا به سن گذاشتم. ۳۰ و اندی سال است که در اینحوزه فعالیت میکنم و از کسانی که مرا حمایت کردند تشکر میکنم.
سپس سیروس الوند با حضور در جایگاه بیان کرد: احتیاج داریم اتفاقات جدی در سینما رخ دهد. بعضی انتقاد میکردند از جشنواره فجر امسال اما تصور کنید اگر جشنواره فجر نباشد چه اتفاقی میافتد؟ فکر کنید این جشنواره حذف شود از سینمای ما، چه میماند؟ اگر این جشن نباشد، همین ۱۰ روز جدی سینما را هم از دست میدهیم. ما نیاز داریم به شبهایی که جدی به سینما نگاه شود در طول سال که همه دغدغه فروش و حاشیه دارند. وجه فرهنگی هنری در سینمای ما غایب است و کتاب هم همینطور است ولی این مراسم خیلی جمع و جور و کوچک برگزار میشود. باید مسایل کتاب و سنیما جدی گرفته شود.
در ادامه مراسم رضا میرکریمی که از بنیان گداران این جشن است، با حضور بر روی سن بیان کرد: خوشحالم این جشن به درخت تناوری تبدیل شده است. در سالهای اول بسیار تحت فشار بودم که برگزاری این جشن یک فعالیت صنفی نیست اما الان میگویم این یک فعالیت صنفی است و ربطی به حاکمیت ندارد و درستاش همین است که مردمی اداره شود. خوشحالم و افتخار میکنم به کسانی که این جشن را کمک کردند ادامه پیدا کند. و اینجشن از بسیاری از جشنهای پر زرق و برق بهتر است.
میر کریمی در ادامه بیان کرد که میخواهم خارج از برنامه جشن، از یک جوان دعوت کنم و جایزه اش را که در یک جشنواره بین المللی دریافت کرده است را به او تقدیم کنم.
سپس با حضور احمد متوسلانی و رضا میرکریمی جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن در جشنواره مالزی به ماهور الوند تقدیم شد.
ماهور الوند پس از دریافت جایزه خود اظهار کرد: این اولین جایزه من است و هیچ وقت فراموشش نمیکنم. هر اتفاقی که در آینده برای من بیفتد مدیون رضا میرکریمی هستم زیرا او به من این اجازه و جرات را داد تا در این زمینه حضور داشته باشم.
در ادامه این مراسم تقدیری برای روبرت صافاریان صورت گرفت.
رامتین شهبازی با حصور در جایگاه درباره روبرت صافاریان اظهار کرد: سال ۷۷ در نشریه گزارش فیلم پیوستم و یک حلقه نقد جوان ایجاد شد که هر کدام الان از نقادان بزرگ هستند. روبرت صافاریان در ماهنامه دیگری بعد از تعطیلی این نشریه ماجرا را ادامه داد. هیچ اتفاقی در زندگی ما بی دلیل نیست. در دهه ۸۰ به حوزه نشانه شناسی هنر توسط ایشان علاقه مند شدم. او کسی است که روی چندین نفر تاثیر گذاشته است و الان هم دانشجویان کتابهای او را میخوانند.
سعید عقیقی نیز درباره روبرت صافاریان بیان کرد: جایزه خیلی خوب است. ما یک فیلمی را سالها پیش در جشنواره فجر داشتیم که فقط یک جایزه برد به نام جایزه وزارت نیرو. اینجایزه برای فیلم “شبهای روشن” بود. شاید آنها فکر کرده بودند به خاطر نام این فیلم باید جایزه را به او بدهند. خیلی جاها نباید ناراحت شد و شاید چیزی وزارت نیرو وجود داشته باشد که فیلمتان را ببیند.
او ادامه داد: اولین ملاقات من و آقای صافاریان ۲۵ سال پیش بود که نقدی بود راجع به “مسافران” که نقد تندی هم بود نوشته بودند. وی در همه زمینهها کارهای خوبی انجام داده است و آخرین کارش هم فکر میکنم درباره سینمای کیارستمی است. او آدم بسیار ساکت و بی سر و صدایی است. چه از نزدیک و چه از دور بسیار دوست داشتنی و صمیمی است.
سپس با حضور امیر اثباتی، محمدعلی سجادی، مهدی رحیمیان، محمد گذرآبادی و منوچهر شاهسواری نکوداشت روبرت صافاریان انجام شد و تندیس این جشن به او اهدا شد.
روبرت صافاریان ضمن تشکر از مجریان این برنامه، به طنز بیان کرد: اینکه آدم میبیند که کسی راجع به او صحبت میکند و همین ماجرای نکوداشت، یک مقدار هم خطرناک است.
منوچهر شاهسواری با حضور بر روی سن با بیان اینکه دبیری هشتمین جشن را هم به خسرو دهقان تقدیم میکنم گفت: رضا میرکریمی بنیان گذار خیری بود برای این مراسم، خانم پیش نماز هم فعالیت زیادی داشتند و با عشق و علاقه اینکار را انجام میدهند. از نیما عباسپور هم برای برگزاری این مراسم تشکر میکنم.
او ادامه داد: این نقطه پایان برای هفتمین جشن کتاب سال سینمایی است. روبرت صافاریان در گفته های خود از نوشتن حرف میزد ان هم در دورانی که نویسندگان یه نوشته و فیلمسازان بدون فیلم فراواناند. اساسا افعال بی فاعل زیاد شده اند. خسرو سینایی هم از عشق به سینما حرف میزد، و سیروس الوند هم که گفت اینقدر درگیر حاشیه شدیم که فرصت های گفتوگوهای سازنده را از خودمان میگیریم. در بازار مسگرها سخن از آرام بودن چقدر سخت است، گفتن این که میشود در آرامش سخن گفت و از خشم پرهیز کرد. گاهی اوقات اینقدر نسبت به دیگران خشمناکیم که چاره ای نداریم جز اینکه باور کنیم که این خشمی است نسبت به خودمان که خروجی اش نسبت به دیگران است. من در آن لحطات فکر میکنم که چه کنم این همکار من اینقدر به خودش خشمگین نباشد. جهان سینما جهان تلاش و بالا و پایین است و در آخرش همه تماشاگر محض این جهانیم مثلا خیام بخوانیم آسوده تریم.
او ادامه داد: ممکن است دلگیر و عمگین شویم اما یادمان باشد که سینما قرار است رویای ما و دغدغه های ما را حمل کند. شوکت فصای فرهنگی سینمای ایران به همبستگی سینماگران و اندیشمندان بستگی جدی دارد. و به معلمان ما بستگی دارد. سینمای ایران مدیون کسانی است که دست به قلم شدند.
شاهسواری اضافه کرد: چقدر بد است در روزگاری که یادمان میرود ما از چه کسانی آموختیم. گاهی به خودم میگویم از که آموختیم این همه نامهربانی به همدیگر را. من غصه کسانی را میخورم که امشب در کنار ما نبودند که مقداری از خشمشان کاهش پیدا کند. کمی از دلنگرانیهایشان کاهش پیدا کند. سینمای ایران سینمای بزرگی است هیچکس از آن قابل حدف نیست. بنابر این ما هم تمایلی به حذف دیگری در این سینما نشان ندهیم کمی توجه کنیم. این صحنه بزرگی برای حضور تک تک ماست.
او در پایان گفت: از همه داوران ممنونم و میدانم که از اردیبهشت ماه درگیر این مراسم بودند. امسال به شدت به امر کیفی در متون دریافتی متمرکز و مصر بودند. از این اصرار سپاسگزارم و میشد به جای اهدای ۲ یا ۳ جایزه ۱۰ جایزه داد، شاید هم حق همه دوستان همین بود، اما باید روزی وارد تمنای زیست با کیفیت میشدیم. بنابر این نیازمند سینمای با کیفیت هستیم.
نکته قابل اشاره در این مراسم حضور کوتاه مدت رییس سازمان سینمایی بود که بعد از گذشت دقایقی از شروع این جشن، مراسم را ترک کرد.