شیوهی عکاسی داگرئوتیپ که نخستینبار در فرانسه رواج یافت، با آثار محمد محمدزاده در ایران رونق گرفتهاست و هنگامه قاضیانی اولین بازیگری است که عکسی از او به این شیوه منتشر میشود.
تحریرنو: محمد محمدزاده عکاس ایرانی احیاکنندهی شیوهی عکاسی داگرئوتیپ است. هنگامه قاضیانی نخستین زن ایرانی است که از او عکس داگرئوتیپ گرفته شدهاست. عکاسی داگرئوتیپ بهعنوان نخستین شیوهی عکاسی، چند سالی است که توسط یک هنرمند ایرانی دنبال میشود. چندروز پیش عکسی از هنگامه قاضیانی منتشرشد که تصویر خاصی را از این هنرمند نشان میداد. این عکس به شیوهی عکاسی داگرئوتیپ و توسط محمد محمدزاده، احیاکنندهی این شیوه در ایران، عکاسی شدهاست.
داگرئوتیپ نخستین روش موفق در ثبت عکسهای دائمی و استفادهی تجاری از عکاسی است. در این شیوه از عکاسی، بهیک صفحهی نقرهای مدتی بخار ید میدهند تا قشر نازکی از یدور نقره بر روی آن قرار بگیرد سپس این صفحه را در دوربین گذاشته و عکسبرداری میکنند. این روش را لوئی داگر مخترع و عکاس فرانسوی در سال ۱۸۳۷ میلادی اختراع کرد.
محمد محمدزادهتیتکانلو نخستین عکاس معاصر ایران است که این شیوه را در سالهای گذشته در کشور احیا کردهاست.
محمدزاده دربارهی این شیوه از عکاسی گفت: این شیوه یکی از نخستین شیوههای عکاسی در جهان است که توسط لوئی داگر، دانشمند فرانسوی، اختراع شدهاست. بعد از این شیوه بود که عکاسی روی کاغذ گسترش پیدا کرد و مردمی شد. این نوع عکاسی بهعلت پیچیدگی و تخصصی که دارد در دنیا و بهخصوص در کشور ما کمتر مورد توجه قرار گرفتهاست. در گذشته ما فقط یک عکاسخانه از عکاسی داگرئوتیپ داشتیم که در کاخ سلطنتی و در زمان محمدشاه قاجار فعالیت داشت و از بزرگان عکس داگرئوتیپ گرفته میشد.
وی عنوان کرد: این شیوه بهعنوان عکاسی فاخر شناخته میشود، چون با نقره کار میشود و گران است. در ایران بهخاطر پیچیدگیها و خطراتی که مواد شیمیایی استفاده شده در این عکاسی بهوجود میآورد، کمتر مورد استقبال قرار گرفتهاست.
او ادامه داد: شش ماه قبل بود که تصمیم گرفتم پروسهای را با عنوان "مفاخر ایران" آغاز کنم و از بزرگان هنر و فرهنگ کشورم عکس داگرئوتیپ بگیرم. بهدلیل گران بودن این کار برادرم علیرضا محمدزاده پشتیبانی آنرا بر عهده گرفت و عکسهایی از مفاخری چون عزتاله انتظامی، محمود دولتآبادی، لوریس چکناواریان، شمس لنگرودی، مسعود کیمیایی و آیدین آغداشلو گرفتم. هنوز هم در آزمایشگاهم درگیر آمادهکردن عکسهای نمایشگاه مفاخر ایران هستم.
محمدزاده دربارهی عکسی که از هنگامه قاضیانی گرفته نیز اظهار کرد: در اثنای عکاسی از مفاخر و هنرمندان ایران، تصمیم گرفتم عکسهایی هم از هنرمندان معاصر به این شیوه بگیرم تا بتوانیم در آینده نمایشگاهی از آنها برگزار کنیم. عکاسی از خانم هنگامه قاضیانی هم در همین راستا شکل گرفت. خانم قاضیانی اولین زن در ایران هستند که به شیوهی عکاسی داگرئوتیپ از ایشان عکاسی شدهاست.
محمدزاده متولد ۱۳۴۳ در بجنورد و عکاس، داگرئوتیپیست، نقاش، پژوهشگر تاریخ عکاسی و عضو فدراسیون بینالمللی عکاسی هنری فیاپ، انجمن جهانی داگرینها، مدیر مسئول نشریهی عکس خراسان و مدیر فرهنگی انجمن صنفی عکاسان مشهد است.
او در زمینهی عکاسی داگرئوتیپ کتاب "نخستین داگرئوتیپهای معاصر ایران" را تالیف کردهاست. "علل یافت نشدن داگرئوتیپ در ایران" و "تصویر ایرانیان در داگرئوتیپهای خارجی" نیز از کتابهای منتشرشده در حوزهی عکاسی داگرئوتیپ هستند.