آرشیو به معنای انباری نیست
عادل بزدوده با انتقاد از وضعیت نگهداری عروسک‌های نمایشی گفت: عروسک‌های دو مجموعه‌ی "خونه‌ی مادربزرگه" و "هادی و هدی" کلا از بین رفته‌اند.
تاریخ انتشار : سه شنبه ۳۱ تير ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۰۶
تحریرنو: عادل بزدوده، هنرمند عروسک‌ساز با اظهار تاسف از نبود آرشیوی برای نگهداری عروسک‌های نمایشی گفت: عروسک‌های مجموعه‌هایی مانند "خونه‌ی مادربزرگه" یا "هادی و هدی" علاوه بر این‌که نتیجه‌ی زحمات بخشی از هنرمندان عروسک‌ساز بودند، بلکه نوستالژی چندین نسل از تماشاگران را با خود داشتند اما متاسفانه، بی‌توجهی به این عروسک‌ها، نادیده انگاشتن نوستالژی بسیاری از بچه‌های نسل قبلی است که این عروسک‌ها برایشان خاطره‌انگیز است.
وی از وضعیت نگهداری عروسک‌های نمایشی در تلویزیون نیز انتقاد کرد و افزود: شبکه‌های یک و دو سیما به ظاهر آرشیو عروسک دارند اما این آرشیوها به انباری تبدیل شده‌است. در حالی‌که آرشیو در مقولات فرهنگی و هنری معنای خاص و تاریخی دارد یعنی تمام اسناد مربوط به یک اثر باید طبقه‌بندی و حفظ و نگهداری شود.
سازنده‌ی عروسک‌های مجموعه‌ی "خونه‌ی مادر بزرگه" با اشاره به بازدیدی که سال‌ها پیش از آرشیو شبکه‌ی دو داشته است، یادآور شد: تصمیم داشتم چند عروسک را برای نمایشگاهی که در کانون پرورش فکری برپا شده بود، به امانت بگیرم اما وقتی به این آرشیو مراجعه کردم، متوجه شدم عروسک‌های "خونه مادربزرگه" و "هادی و هدی" کاملا از بین رفته و الان هم اصلا خبر ندارم بر سر عروسک‌هایی که دیگر دوستان ساخته‌اند، چه بلایی آمده‌است.
بزدوده با اظهار تاسف از وضعیت نابسامان عروسک‌های "شهر موش‌ها" اضافه کرد: عروسک‌های این پروژه با وضع بسیار اسف‌بار تلنبار شده بودند و خدا می‌داند این ثروت معنوی چگونه مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. متاسفانه با انتخاب افراد غیرکارشناس به‌عنوان مسئولان آرشیو، سرمایه‌های معنوی ما این‌گونه متحمل ضرر و زیان می‌شوند.
سازنده‌ی عروسک "زی‌زی‌گولو" با تقدیر از تلاش مرضیه برومند برای بازسازی عروسک‌های "شهر موش‌ها" که در موزه‌ی سینما نگهداری می‌شود، ادامه داد: این مجموعه در موزه‌ی سینما وجود داشت اما متوجه شدیم برخی بازدیدکنندگان روی تن بعضی عروسک‌ها را امضا کرده‌اند! یعنی این عروسک‌ها در موزه هم خوب نگهداری نمی‌شد. به‌همین دلیل خانم برومند آن‌ها را گرفت و سعی کردیم به بهترین شکلی آن‌ها را بازسازی کنیم و دوباره به موزه تحویل دهیم اما یک‌دست صدا ندارد و باید فضای مناسبی برای نگهداری عروسک‌ها پیش‌بینی شود.
بزدوده با تشریح معنای آرشیو در فرهنگ و هنر تصریح کرد: آرشیو به معنای انباری نیست. بلکه محیطی است که تمام اسناد مربوط به یک پروژه به‌شکل درستی حفاظت می‌شوند و حتی مردم به عنوان بازدید‌کننده، از این گونه آرشیوها دیدار می‌کنند اما متاسفانه نه در تلویزیون و نه درسینمای ما، تعریف درستی از آرشیو هنری وجود ندارد.
وی خواستار توجه قانون‌گذاران به تاسیس آرشیو آثار هنری شد و تاکید کرد: امروزه گنجینه‌ی عروسک‌های سایه‌ای در مرکز تئاتر کانون پرورش فکری نگهداری می‌شود. این‌ها تاریخ‌چه‌ی تئاتر عروسکی ایران هستند که باید نگهداری و حفاظت شوند و یک فرد کارشناس را به‌عنوان مسئول این بخش معرفی کنند. این‌ها مسائلی است که انجام آن به‌دست هنرمندان نیست بلکه در اختیار بزرگانی است که مسئولیت قانون‌گذاری دارند و می‌خواهند پیشینه‌ی فرهنگ و هنر ایران را تعریف کنند.
او در پایان سخنانش به تجربیات موفق دیگر کشورها در زمینه‌ی راه‌اندازی آرشیو عروسک‌های نمایشی اشاره کرد و گفت: چندسال پیش سفری به مسکو داشتم. آن‌ها آرشیو بزرگی از عروسک‌های نمایشی‌شان را گردآوری کرده بودند که در ابتدا ۲۰۰۰ عروسک در آن نگهداری می‌شده و امروز به ۱۵هزار عروسک از سراسر دنیا تبدیل شده است و حالا از سراسر دنیا بازدید کننده دارد. ما هم می‌توانیم چنین تجربه‌ای داشته باشیم چون راه ساده‌ای است و پر پیچ‌وخم نیست اما باید فرهنگ‌سازی شود که متاسفانه در این بخش به‌شدت کم‌کار بوده‌ایم.
کد مطلب: 1047
