تاریخ انتشار : شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۵۸

تحریرنو ؛برخی سوژه ها در سینما تاریخ مصرف دارند و اگر به موقع ساخته نشوند آن تاثیر لازم را نخواهند داشت. سوژه فیلم جاده قدیم ساخته منیژه حکمت نیز از آن دست داستان هایی است که چند سالی دیر ساخته شده. خصوصا زمانی که فیلمی نظیر فروشنده ساخته اصغر فرهادی با آن موفقیت های چشمگیر بین المللی و کسب جایزه مهم اسکار به داستانی مشابه پرداخته، به نظر می رسد ساخت فیلم جاده قدیم واقعا دیر اتفاق افتاده است. البته این نکته را هم نباید فراموش کرد که فرهادی در فیلم فروشنده هم در پرداخت فیلمنامه و هم کارگردانی چند گام از فیلم جاده قدیم جلوتر است.

همانطور که اشاره شد فیلم جاده قدیم در انتخاب سوژه شباهت های زیادی به فیلم فروشنده فرهادی دارد. با این تفاوت که در فیلم فرهادی بر روی قضاوت بسیار تاکید شده بود. یعنی چیزی شبیه به دیگر آثار فرهادی در این سالها، که قضاوت مهمترین دغدغه کارگردان است، اما در فیلم جاده قدیم تکلیف فیلمساز مشخص نیست که دقیقا چه چیز برایش در درجه اول اهمیت قرار دارد و می خواهد مخاطب خود را با چه چیزی درگیر کند؟

فیلم جاده قدیم روایت گر داستان زنی مستقل به نام مینو است که در یک حادثه مورد تجاوز یک راننده شخصی قرار می گیرد و همین حادثه زمینه ساز اتفاقاتی در زندگی اش می شود.

با توجه به اتفاقی که تقریبا در اوائل فیلم پیش می آید، اما در طول فیلم، فیلمساز نمی تواند برای مخاطب خود مشخص کند که آیا مینو که در یک حادثه مورد تجاوز واقع شده، مشکلات روحی اش مهمترین دغدغه فیلم است و یا اینکه از قضاوت های دیگران و ترس از آبروریزی وحشت دارد! اگر مورد دوم است که اطرافیان مینو همگی آدم های بسیار روشنفکری هستند و بابت آبروریزی او را تحت فشار قرار نمی دهند! خصوصا بهرام همسر مینو به هیچ وجه او را شماتت نمی کند و در قالب یک مرد غیرتی ظاهر نمی شود. حتی پدر شوهر مینو هم بیشتر پسر خود بهرام را مورد شماتت قرار می دهد و به مینو با نقش آفرینی مهتاب کرامتی کاری ندارد. بهرام همسر مینو با نقش آفرینی آتیلا پسیانی نیز در بسیاری از موارد رفتارش دلسوزانه است و تنها می خواهد از همسر و زندگی اش محافظت کند پس این همه نگرانی برای ترس از آبروریزی و قضاوت دیگران برای چیست؟

اگر هم مشکل اصلی مورد اول یعنی مسائل روحی روانی ایجاد شده برای مینو شخصیت اصلی فیلم است، پس چه طور اینقدر سریع و بدون دلیل مینو حالش خوب می شود. داستان مهرداد برادر مینو در این میان چیست و چه چیزی در گذشته مینو وجود دارد که به او کمک می کند که اینقدر سریع از لحاظ روحی دچار بهبودی شود و به زندگی بازگردد! سکانس حضور مینو در خانه مادرش و دیدن عکس های قدیمی مهرداد بسیار گنگ پرداخت شده. تنها حدسی که می توان در خصوص این سکانس داشت این است که مهرداد برادر بزرگ مینو سالها پیش فوت کرده است و در واقع هیچ چیز دیگری از گذشته مینو روشن نمی شود!

در فیلم جاده قدیم سعی شده است که بیشتر از دید زن به داستان نگاه شود و به نظر می رسد این نگاه قرار است روانشناسانه باشد، اما کابوسها و ترس های شخصیت اصلی بیشتر شبیه به فیلم های جنایی است در حالی که معمای جنایی در فیلم وجود ندارد. در واقع کارگردان نتوانسته است این صحنه ها را در قالب یک فیلم روانشناسانه به مخاطب خود عرضه کند. چیزی که به نظر می رسد بیشتر مد نظر کارگردان بوده تا ساخت یک فیلم جنایی.

با توجه به موج ساخت فیلم هایی شبیه به جدایی نادر از سیمین که چند سالی گریبان سینمای ایران را گرفته بود، به نظر می رسد که موج جدید سوژه های نزدیک به کارهای اصغر فرهادی این بار ساخت فیلم هایی شبیه به فروشنده خواهد بود! البته امیدواریم که در ادامه جشنواره بیست و ششم واقعا فیلم ها از تنوع سوژه بیشتری برخوردار باشند و خیلی شبیه به فیلم های اصغر فرهادی نباشند!
نرگس خرقانی

 

RSS

پیوندها

ارتباط با ما

دربارۀ ما