پیکر حسین پرتوی عکاس پیشکسوت انقلاب، امروز (۳۰ اردیبهشت) در جمع هنرمندان و دوستدارانش در خانه هنرمندان تشییع و برای خاکسپاری در قطعهی نامآوران به بهشت زهرا (س) بدرقه شد.
تحریرنو: پیکر حسین پرتوی عکاس معروف دیدار همافران با امام خمینی (ره) در جریان انقلاب اسلامی امروز سهشنبه ۳۰ اردیبهشتماه با حضور علی ربیعی (وزیر کار، رفاه و امور اجتماعی)، احمد مسجدجامعی (رئیس شورای اسلامی شهر تهران)، علی مرادخانی (معاون امور هنری وزیر ارشاد) و حسین انتظامی (معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، در خانه هنرمندان تشییع شد.
پرسنل نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی به یاد عکسی که پرتوی از همافران در دیدار با امام (ره) گرفت از مهمانان ویژهی مراسم بودند.
علی قلمسیاه (عکاس پیشکسوت) که بهعنوان مجری مراسم صحبت میکرد، گفت: امروز به بدرقهی شخصیتی آمدهایم که دوران زندگی خود هنر انسان بودن، عشق ورزیدن، دوستداشتن و گزارش به تاریخ را به میدان عرصهی مطبوعات کشور آورد. حسین پرتوی نامی جاودان در تاریخ فرهنگ کشور خواهد ماند. امروز عزاداران فقط خانوادهی او نیستند بلکه همهی کسانی که با او بزرگ شدند و از او هنر دیدن از پشت دوربین را آموختند، عزادار هستند. او آنقدر برای همه مهربانی داشت که امروز فقط میتوان برای بدرقهی او اشک ریخت.
او خطاب به خانوادهی پرتوی افزود: غمگین نباشید، حسین پرتویی در تاریخ و فرهنگ مطبوعات کشور جاودانه میماند. کلمات وصف او را نمیکنند. او با هنر مشاهده خود تاریخ را ساخته است. عکس معروف او آنقدر موثر بود که توانست ارکان نظام پهلوی را متزلزل کند بهطوریکه آنرا دستکاری شده و مونتاژ اعلام کردند. در آنروز نظام فهمید ارتشی که برایش خیلی مهم است در خدمت انقلاب خواهد بود و جوششی که از پیوستگی همافران به امام (ره) به راه افتاد به پیروزی انقلاب مقدس ما منجر شد.
علی ربیعی (وزیر کار، رفاه و اموراجتماعی) که مهمان ویژهی این مراسم بود، دربارهی حضورش در مراسم تشییع این عکاس گفت: من برای ادای احترام به مرحوم پرتوی به اینجا آمدهام. این عکاس دو شخصیت فردی و اجتماعی داشت که برای همهی ما درسآموزی دارد. شخصیت اجتماعی او را با عکاسی و کار بزرگی که در این زمینه انجام داده میشناسیم. عکسی که او گرفت نگهدارنده و تداومدهندهی لحظهای از لحظات مهم تاریخ است. اغلب نمادها در یک لحظه ثبت میشوند اما بهراستی که تداومدهندهی آن لحظه در تاریخ ملت هستند.
او افزود: بهرغم اینکه عکاسی در ابتدا بهعنوان سرگرمی به دربار ایران آمد، هنرمندان ایران توانستند عکاسی را بومی و با مردم عجین کنند. آنها زندگی، شادی، غم و تحولات اجتماعی را در دل عکسها ثبت کردند. هر چند ما نتوانستیم در خیلی از موارد به ارج و قرب خوبی برسیم اما عکاسی ایرانی در سالهای اخیر توانسته نقش مهمی در سهم مسائل جامعه داشته باشد.
ربیعی همچنین عنوان کرد: امروز به پاسداشت هنر عکاسی در اینجا جمع شدهایم و میخواهیم با عکاس انقلابی مسلمانمان وداع کنیم. عکسی که او از دیدار همافران با امام (ره) گرفت چنان تاثیرگذار بود که توانست شهامت یک ملت را افزون کند و ملت را به سمت پیروزی سوق بدهد. این عکس توانست در ساختار حکومت پهلوی زلزله بیاندازد و حکومت را با ابهتی که تصور فروپاشیاش نمیرفت، ناامید کند. این عکس به دنیا و حامیان رژیم شاه نشان داد امیدی به سرکوبی انقلاب ایران نداشته باشند.
وزیر کار در ادامه با اشاره به اینکه ثبت یک لحظه میتواند تحول اجتماعی در پی داشته باشد، اظهار کرد: پرتوی توانست این کار را انجام بدهد. ما با عکسها زندگی میکنیم. بعضی از عکسها هستند که جامعه با آنها زندگی میکنند. آنها نماد و نوستالژی جامعه هستند. پرتویی هم مثل همه کسانی که در حوزه کتاب، قلم و عکس فعالیت میکنند خیلی سخت زندگی کرد و این سختی زندگی رنج دیرین ما است. او در سالهای اخیر رنج بیماری را هم بر دوش کشید. زمانی که سردبیر روزنامه بودم شخصیت او را با محبت و علاقهمند به کار جمعی شناختم.
او ادامه داد: حالا در جایی که پیکر این عزیز جلوی ما قرار دارد و در حضور خانوادهاش میخواهم در جامعهای که هر روز در آن تنهاتر میشویم بیش از اینها پشت هم باشیم. پرتوی با اخلاق خوب، فروتنی، خضوع و کم توقعیاش سمبل و الگوی ما است. من از طرف رئیسجمهور هم این اتفاق را به خانوادهی ایشان و جامعهی هنرمندان و مطبوعات کشور تسلیت میگویم.
در بخش دیگری از این مراسم احمد مسجدجامعی با اظهار تاسف از درگذشت حسین پرتوی گفت: امروز یکی از عزیزترین چهرههای هنری، رسانهای و دوستداشتنی کشور را از دست دادهایم. چهار نسل از نویسندگان و عکاسان مطبوعات امروز اینجا جمع شدهاند، جمعی که کمتر پیش میآید در چنین مناسبتها و چنین مکانهایی گردهم بیایند. همکاران او و شاگردانش همگی به نیکی، خوبی، درستی، صداقت و صفایباطن حسین پرتوی اذعان دارند. من که با این جامعه زندگی کردهام میدانم که او برای وطن، مردم و کشورش دلسوز بود.
او افزود: مهمترین ویژگی حسین پرتوی که برای همهی اصحاب هنر و رسانه مهم است بیحاشیه بودن او بود. او در زندگی جز دوستی، نیکی و پاکی چیزی نمیدید. عکسی که او از بیعت همافران با امام (ره) گرفت اتفاقی نبود. شجاعت و درونمایهی گرفتن این عکس نمیتواند بدون مقدمه در وجود هنرمند این چنین بخشی از تاریخ را به تصویر بکشد که در طول سالها تکرار شود. هیچ واقعهای را نداریم که هر ساله بهمناسبت آن چنین فضایی تشکیل شود.
مسجدجامعی همچنین گفت: از حضور پرسنل نیروی هوایی در این مراسم تشکر میکنم. امیدوارم که کاری که حسین پرتوی انجام داد توسط دوستانش تکمیل شود. باید همیشه کسانی باشند که دربارهی عکسهای او صحبت کنند و دربارهی شرایط دشوار کارش صحبت کنند. عکسی که او گرفت دستآورد انقلاب اسلامی در قالب تصویر است که مقالات هم حتی نمیتوانست جای آنرا بگیرد.
او ادامه داد: در دنیای امروز عکاسی خیلی آسان شده اما زمانیکه پرتوی کار میکرد این ذهن و خلاقیت هنرمند بود که توانست او را بدون داشتن تحصیلات دانشگاهی به استاد مسلم عکاسی تبدیل کند. او سالها در یک آپارتمان معمولی بدون داشتن هیچ چشمداشتی با رنج و بیماری زندگی کرد و از هیچکس هم توقعی نداشت. امیدوارم راه او برای کسانی که مشتاق اعتلای وطن هستند پر رهرو بماند و کتابی از کارهای او به چاپ برسد که شاهد بیان خاطرات دوستانش از دوران کاری او باشیم.
در بخش دیگری از مراسم تشییع حسین پرتوی، علی مرادخانی (معاون هنری وزیر ارشاد) با بیان خاطراتش از دوستی با این عکاس گفت: سالهای ۵۹ تا ۶۵ که من مدیرکل تولید فیلم وزارت ارشاد بودم، حسین پرتوی گاهی به دیدن من میآمد و دربارهی عکس و عکاسی با هم صحبت میکردیم. مهمترین ویژگی او مهربانی و نگاه زیبا و شفافش به جامعه بود. خیلی وقتها که صحبت میکردیم با اینکه یکی از بزرگترین کارها را در دوره انقلاب انجام داده بود اما در حرفهایش هیچ ادعایی نمیدیدم و همین بیادعایی او را روزبهروز بزرگتر کرد.
او افزود: او با ثبت یکلحظه توانست برای همیشه در تاریخ جاودان شود. از همه مسئولان فرهنگی میخواهم از هنرمندان تا زمانی که زنده هستند قدردانی شود و ما هم بتوانیم در کنار زحماتی که آنها کشیدهاند تلاش کنیم.
حسین انتظامی (معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد) نیز با تسلیت درگذشت حسین پرتوی گفت: رفتار ما در زندگی همیشه باعث بهوجودآمدن قضاوتهایی میشود. من در طول سالهای گذشته هیچ همکاری را به پاکی و درستی حسین پرتوی در حوزهی مطبوعات ندیدم. او به هنر متعهد علاقه داشت و از آن برآمده بود. جامعهی مطبوعات امروز عزیزی را از دست داد که امیدوارم مسیرش ادامه پیدا کند. امروز نه تنها ما، بلکه دوربین هم که جسمی فیزیکی و بیجان است با روحی که هنرمندان به آن دادهاند داغدار حسین پرتوی است.
در بخش دیگری از این مراسم مهدی رحیمیان (استاد دانشگاه) بیانیهای را از طرف انجمن عکاسان ایران، انجمن صنفی عکاسان مطبوعات و انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس دربارهی زندگی هنری و کار حسین پرتوی و تسلیت درگذشت او قرائت کرد.
سیاوش فرزند حسین پرتوی در پایان گفت: از همهی کسانی که آمدند و نیامدند، تشکر میکنم.
او که قادر به صحبت کردن نبود با چشمانی اشکبار گفت: من فقط میخواهم از کسی تشکر کنم که در این هفت سال خیلی زحمت پدرم را کشید.
سیاوش پرتوی به سمت مادرش رفت و دستانش را بوسید.
در انتهای این مراسم هاشم طالب و عباس ملکی از همدورهایهای حسین پرتوی به نقل خاطراتی از او پرداختند.
در پایان پیکر حسین پرتوی بر دوش پرسنل نیروی هوایی ارتش به سمت قطعهی نامآوران بهشت زهرا (س) برای خاکسپاری تشییع شد.