"داریو فو" (Dario Fo) نویسنده، نمایشنامه نویس و طنزپرداز ایتالیایی در سن ۹۰ سالگی درگذشت.
به گزارش تحریرنو ، داریو فو به بیماری ریوی مبتلا بود و روز گذشته(چهارشنبه) در بیمارستانی در شهر میلان ایتالیا با زندگی وداع گفت، وی از تاثیرگذارترین نویسندگان معاصر ایتالیا بود که علاوه بر نویسندگی، به کارگردانی، طراحی صحنه و لباس، بازیگری و آهنگسازی نیز می پرداخت و آثار وی در ۵۰ کشور چاپ و به ۳۰ زبان ترجمه شدند.
رمان ها و نمایشنامه های داریو فو مضامین سیاسی و اجتماعی دارند و بسیاری از آنها در نقد بوروکراسی دولتی و امپریالیسم آمریکایی نوشته شده اند، وی برای نگارش نمایشنامه "مرگ تصادفی یک آنارشیست" در سال ۱۹۹۷ نوبل ادبیات را کسب کرد، پیام روز جهانی تئاتر در سال ۲۰۱۳ میلادی توسط وی به نگارش درآمد.
نمایش "افسانه ببر"، "حساب پرداخت نمی شه" و "جسدهای پستی" از جمله آثار داریو فو هستند که بارها توسط هنرمندان تئاتر کشورمان به صحنه رفته است.
داریو فو در یک نگاه
داریو فو در سال ۱۹۲۶ میلادی در دهکده "سن جانو" از توابع وارزه ایتالیا در خانواده ای با گرایشات ضدفاشیستی متولد شد.
پدرش کارمند راه آهن بود و به همین خاطر، بیشتر دوران کودکی داریو در سفر از شهری به شهر دیگر گذشت. او در دیدارهایی که از مزرعه پدربزرگش داشت با او برای فروش محصولاتش همراه می شد.
پدربزرگ برای جلب نظر مردم شهر به نقل داستان های جذاب می پرداخت و نخستین آشنایی داریو با داستان سرایی در همین دوران اتفاق افتاد.
در سال۱۹۴۰، هنگامی که بسیار جوان بود، به شهر میلان نقل مکان کرد و در آکادمی هنرهای زیبای "بررا" - Brera - مشغول تحصیل شد.
پس از جنگ، در دانشکده معماری پلی تکنیک میلان ثبت نام کرد اما دانشگاه را نیمه تمام گذاشت.
مادرش زنی روشنفکر و سرزنده بود و در محیط پرشوری که در خانه ایجاد کرده بود، داریوی جوان توانست با نویسندگان بزرگی همچون برشت، مایاکوفسکی و لورکا آشنا شود.
وی در سال ۱۹۵۲ و با نوشتن مونولوگ هایی برای رادیو، همکاری اش را با رادیو و تلویزیون دولتی ایتالیا(رای) - RAI - آغاز کرد.
در سال ۱۹۵۴ با "فرانکا رامه" - بازیگر اصلی آثارش- ازدواج کرد و پنج سال بعد کمپانی "فو - رامه" را که تعدادی از آثار مهم وی همچون "مقصر همیشه شیطان است"(۶۶-۱۹۶۵) محصول فعالیت های آن است، تاسیس کرد.
نمایشنامه های سیاسی مربوط به این دوره از زندگی فو با طعم تلخ نقد اجتماعی، قهرمانان نادرست، بوروکراسی دولتی و امپریالیسم آمریکایی را هدف قرار داده بودند.
فو همواره یکی از مخالفان سیستم سیاسی و اجتماعی دوران خود بود و این مخالفت ها را در غالب آثار تئاتری که اکثراً با سانسور مواجه می شدند، به نمایش می گذاشت.
در سال ۱۹۶۲ به دعوت مدیر تلویزیون ایتالیا نویسندگی و کارگردانی یک شو تلویزیونی را بر عهده گرفت اما تعدادی از نوشته ها به دلیل داشتن محتوای سیاسی، دچار سانسور شدید شدند.
داریو فو و همسرش به عنوان اعتراض، برنامه را ترک کردند و کناره گیری آنها از رادیو و تلویزیون تا ۱۵سال بعد ادامه پیدا کرد. در فاصله این سال ها داریو فو بیشتر به کارگردانی آثار نمایشی پرداخت.
در سال ۱۹۶۹ یکی از مطرح ترین آثارش "اسرار کمدی" را که کنکاشی است در شناخت ریشه های فرهنگ عامه، به روی صحنه برد.
این مونولوگ بلند که در آن از زبان "گرملوت" (Grammelot) به شیوه ای سرگرم کننده استفاده شده با استقبال شدید تماشاگران مواجه می شود.
گرملوت مخلوطی از "زبان محلی دره پو"، "شیوه بیان قرون وسطایی" و مترادف های خلق شده توسط خود فو است.
بسیاری این اثر را شاهکار داریو فو می دانند. در سال های پس از آن به نوشتن متون نمایشی و آموزشی پرداخت که از جمله آنها "فرهنگ کوچک هنرپیشه"(۱۹۸۷) است که به فارسی نیز برگردانده شده است.
در سال های ۷۸ - ۱۹۷۷ فو به یکی از شناخته شده ترین نویسندگان ایتالیا در عرصه بین المللی بدل شد و آثارش در ۵۰ کشور جهان چاپ و به ۳۰زبان ترجمه شدند.